تخمین تبخیرتعرق از معادله هارگریوز با استفاده از داده های بارندگی و اطلاعات جغرافیایی در استان فارس

تبخیرتعرق یکی از پدیده های مهم اقلیمی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک محسوب میشود. برآورد میزان تبخیرتعرق از دیدگاه مدیریت منابع آب به لحاظ تأثیر آن بر بیلان آبی حوزه ها، خشکی یا مرطوب شدن هوا،خشکسالی و حتی بر روی تغییر اقلیم یک منطقه دارای اهمیت زیادی است. این پدیده نی ز متأثر از بسیاری پارامترهای اقلیمی از جمله دما، رطوبت، سرعت باد، ساعات آفتابی و عوامل دیگر می باشد. هدف از انجام اینتحقیق بررسی نقش عوامل بارندگی و اطلاعات جغرافیایی بر روی دما به عنوان یکی از مهم ترین عوامل مؤثر بر تبخیرتعرق می باشد. کمبود داده های اندازه گیری شده اقلیمی در مناطق خشک و نیمه خشک کشور ایجاب می کند که مطالعات منطقه ای برای برآورد میزان تبخیرتعرق با حداقل داده مورد توجه قرار گیرد. به این منظور با جمع آوری داده های حداکثر و حداقل دما در استان فارس و بررسی رابطه این پارامترها با دو مشخصه داده های بارندگی واطلاعات جغرافیایی منطقه شامل عرض جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا سعی شد به طور غیر مستقیمرابطه تبخیرتعرق با این سه پارامتر محاسبه شود. در این تحقیق از 7 ایستگاه هواشناسی دارای آمار دراز مدت قابل قبول که در سطح استان دارای پراکنش خوبی بودند، استفاده شد. ابتدا با تجزیه وتحلیل داده ها به کمک رگرسیون چندگانه رابطه بین پارامترهای دمایی با بارندگی، ارتفاع از سطح دریا و عرض جغرافیایی تعیین و سپس برای تمام ماه های سال معادلات حداکثر و حداقلدما بدست آمد، سپس مقدار تبخیرتعرق تخمینی به روش هارگریوز- سامانی محاسبه و با تبخیرتعرق پنمن مانتیت که با اطلاعات واقعی بدست آمده بود مقایسه شد. نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان داد که بارندگی و اطلاعات جغرافیایی حاکم بر منطقه مورد مطالعه، نقش موثری بر روی تبخیرتعرق دارند.

کلیدواژه ها:

تبخیر تعرق ، بارندگی ، ارتفاع از سطح دریا ، عرض جغرافیایی ، هارگریوز -سامانی ، فارس