بررسی مقدماتی علت خرابی گنبد ارچین امامزاده جعفر بروجرد در زلزله 1385 سیلاخور- لرستان

ایران یکی از مناطق زلزله خیز جهان است که هرازچند مدتی وقوع زلزله ای شدید باعث ایجاد خسارات مالی و جانی فراوان در آن می شود. همچنین با توجه به قدمت زیاد اثار تاریخی موجود در ایران حفظ و نگهداری این آثار بسیار ضروری می باشد. از جمله این اثار بقعه ها و مساجد تاریخی هستند که عمدتا از مصالح بنایی ساخته شده اند و علاوه بر ارزش تاریخی، دارای ارزش فرهنگی و مذهبی فراوانی می باشند. از جمله این آثار بنای امامزاده جعفر بروجرد- لرستان را می توان نام برد که دارای گنبدی خاص به نام گنبد ارچین است. متاسفانه این گنبد در زلزله 1385 دشت سیلاخور از ناحیه نزدیک به نوک گنبد دچار آسیب شد و تخریب گردید. در این مقاله گنبد با دقت در محیط نرم افزار اجزاء محدود آباکوس مدل گردید و مورد تحلیل دینامیکی تاریخچه زکتمی زلزله قرار گرفته است و جهت صحت سنجی تحلیل شبه استاتیکی نیز انجام گردید. در نهایت جهت کنترل میزان جذب انرژی جنبشی، گنبد تحت تحلیل هیسترزیس قرار گرفت. سپس علت خرابی این گنبد بررسی گردید و دلیل خرابی گنبد ضعف مصالح بنایی در برابر تنش های برشی و کششی تشخیص داده شد.

کلیدواژه ها:

گنبد ارچین ، تحلیل دینامیکی ، زلزله ، آباکوس ، مصالح بنایی