کانی شناسی، سنگ منشأ و شرایط تشکیل کانسار آهن تیپ اسکارن غرب معدن ابوذر، منطقه شترسنگ، شمال شرق سبزوار

منطقه شتر سنگ در فاصله 110 کیلومتری شمال غرب مشهد و 82 کیلومتری شمال شرق سبزوار و در زون ساختاری بینالود قرار دارد. تودههای نفوذی غرب منطقه شتر سنگ را تودههای ساب ولکانیک حد واسط با ترکیب غالب دیوریت و مونزودیوریت پورفیری پس از ائوسن تشکیل میدهند. بر اساس شواهد صحرایی و مطالعات پتروگرافی، تشکیل اسکارن آهن منطقه در ارتباط با این تودههای ساب ولکانیک میباشد. تودههای مورد نظر با نفوذ در آهکهای کرتاسه زیرین قابل قیاس با سازند تیزکوه در البرز مرکزی، باعث تشکیل اسکارن آهن در منطقه گردیده است. مشاهدات صحرایی و مطالعات کانیشناسی نشان میدهند اسکارن شترسنگ از نوع کلسیک بوده و شامل دو زون 1) درون اسکارن و 2) برون اسکارن است. برون اسکارن زون اصلی بوده و خود شامل 1) گارنت اسکارن در سمت همبری و نیز مجاورت زون اصلی کانی سازی و 2) اپیدوت اسکارن با فاصله دورتر از همبری میباشد. دو مرحله اسکارنزایی در منطقه تشخیص داده شد 1) مرحله پیشرونده و 2) مرحله پسرونده. مرحله پیشرونده که در محدوده دمایی C 550 - 470 تشکیل شده، خود شامل دو مرحله مجزا، الف) تشکیل آهکهای دوباره تبلور یافته ( مرمر) به صورت ایزوشیمیایی، و ب) تشکیل اسکارن متاسوماتیک که در طی آن یک سری کانیهای سیلیکات کلسیم بدون آب دانه ریز تا متو. سط تشکیل شدند. مرحله پسرونده در دمای کمتر از C 470 شروع شده و شامل دو مرحله جداگانه است. الف) مرحله پسرونده پیشین که در آن سیلیکاتهای کلسیم بدون آب تشکیل شده در مرحله پیشرونده توسط یک سری کانیهای سیلیکات کلسیم آبدار( اپیدوت و اکتینولیت)، سیلیس کوارتز)، کربنات( کلسیت) و کانیهای مات( مگنتیت، هماتیت، پیریت و کالکوپیریت) جانشین شدهاند. مگنتیت عمدتاً طی این مرحله تشکیل شده است. ب) مرحله پسرونده پسین که طی آن بیشتر کانیهای تشکیل شده در مراحل قبلی متحمل دگرسانی شده و به یک سری مجموعه کانیهای شامل کلریت، کلسیت، کوارتز و هماتیت تبدیل شده اند.