پتروگرافی، ژیوشیمی و محی تکتونیکی سنگ های آتشفشانی- نیمه عمیق ترشیری منطقه پیرنج (شمال بیرجند)

منطقه مورد مطالعه در شمال بیرجند، در حاشیه شمال غربی زون سیستان و مرز آن با بلوک لوت واقع شده است. در این منطقه واحدهای گدازه ای و نیمه عمیق، شامل آندزیت، داسیت، گرانیت پورفیری، گرانودیوریت پورفیری و کوارتز مونزونیت پورفیری و سنگ های آذرآواری نظیر آگلومرا و توف رخنمون دارند. کانی های اصلی سازنده واحدهای حدواس شامل پلاژیوکلاز، آمفیبول، پیروکسن و کانی های اصلی واحدهای اسیدی شامل پلاژیوکلاز، الکالی فلدسپار، کوارتز و بیوتیت می باشد. بافتهای مهم گدازه ها شامل هیالومیکرولیتی پورفیری، گلومروپورفیری، پویی کیلیتیک و بافتهای واحدهای نیمه عمیق شامل پورفیری با زمینه میکروگرانولار و پو یی کیلیتیک می باشد. بافت های کانیایی شامل منطقه بندی، بافت غربالی، خوردگی خلیجی و حاشیه واجذبی در فنوکریستهای پلاژیوکلاز، بیانگرعدم تعادل در حین انجماد ماگما است. توده های مورد مطالعه ماهیت کالک آلکالن، متا آلومین و به ندرت پر آلومین را نشان می دهند. غنی شدگی LREE نسبت به HREE و غنی شدگی از عناصر(Rb ,Sr ,K) LILE نسبت به (Ti ,Nb ,Ta) HFSE همراه با نمودارهای جداکننده تکتونیکی بیانگر شکل گیری این سنگها در محی وابسته به فرورانش در یک حاشیهء فعال قاره ای است. میانگین مقدار 64/31) SiO2درصد)، 15/5) Al2O3درصد)، 2/34) MgO درصد)، CaO+Na2O 8/38) درصد)، و میزان پایین Yb وYb<0/83) Y وY< 9/51 پی پی ام) و Sr بالا 580)پی پی ام) نشان می دهد که ماگمای سازنده این توده ها، ماهیت آداکیت های داشته است.

کلیدواژه ها:

گرانودیوریت پورفیری ، داسیت ، بیرجند ، آداکیت ، ترشیری