نگاهی به دستاوردهای مقاوم سازی در کشور و چالش های پیش رو

کشور ما در منطقه ای زلزله خیز واقع شده است. وقوع هر چهار روز یک زلزله با شدت حدود 4 ریشتر نشان دهنده وجود یک خطر دائمی است. هر از چندگاه نیز زلزله ای مخرب با تلفات انسانی ومالی وسیع به وقوع پیوسته و پس ازچندی دوباره کارها به همان روال چرخیده است. زلزله بم از نظر توجه به مسائل پایه ای و ریشه ای در مدیریت بحران و به تبع آن افزایش پایداری بناها و تاسیسات در برابر خطر زلزله یک نقطه عطف محسوب می گردد. توجه به امر مقاوم سازی ساختمان ها، تاسیسات مهم و شریانهای حیاتی محصول این رویکرد است که برای اولین بار و به صورت سازمان یافته و به عنوان یک طرح ملی تعریف شده است. اجرای این طرح فارغ از نتایج کمی آن که مقاوم شدن تعدادی پروژه است نتایج بسیار مهم تری را در بردارد که اتکا به آن می تواند برنامه ریزی و اجرای طرح های نظیر در بخش دولتی و عمومی و مردمی را در مقیاس وسیع مسیر سازد. موارد با اهمیت آن عبارت است از: • شناسایی انواع دستورالعمل های فنی و مدیریتی مورد نیاز • سنجش توانایی نیروی انسانی متخصص سازمان یافته و قابل سازماندهی • آشنایی با تکنولوژی های نوین در طراحی و اجرای مقاوم سازی • معرفی رویه های مختلف تعریف شرح خدمت، قیمت گذاری خدمات، ارجاع کار و تحویل خدمت • معرفی رویه های کنترل کیفیت و هزینه • معرفی رویه های تضمین کیفیت • شناسایی شاخص های اصلی در تعیین صلاحیت عوامل دست اندرکار • شناسایی رویه های توزیع ریسک • شناخت شرایط لرزه خیزی مناطق شهری (تعیین طیف ویژه) • تولید دستورالعمل ارزیابی سریع • تولید دستورالعمل های بهسازی اختصاصی • طراحی شیوه های توانمندسازی عوامل دست اندرکار • تهیه برنامه های آموزشی • طراحی الگوهای هدایت و راهبری طرح های مقاوم سازی • تخمین منابع مورد نیاز • امکان سنجی استفاده از تجارب جهانی • ایجاد بانک های اطلاعاتی و ده ها مورد نتایج و خروجی های مهم و موثر برای استفاده برنامه ریزان اینمقاله در پی آن است که ضمن ارائه تصویری واقعی از عملکرد طرح مقاوم سازی، زمینه ای برای آشنایی صاحب نظران و متخصصان اهل فن با زوایایی پنهان و کیفی طرح مقاوم سازی فراهم کند و همچنین در مورد احتمال انحراف طرح از چارچوب های اولیه هشدار دهد. دستاوردهای این طرح س از سه سال فعالیت پیش روی منتقدان و صاحب نظران است و می توان از آن درسها آموخت و با احترام به آن بسیار بر آن افزود. انتظار آن است که نخبگان این عرصه با دستمایه خرد، اندیشه، تجربه و دانش با همکاری مشفقانه در راستای منافع ملی کاستی ها را جبران کنند و سرمایه به دست آمده را پاسدارند. لازم است در این فرصت از تلاش مدیران، متخصصان و کارشناسانی که تا کنون در پیشبرد طرح مقاوم سازی به هر نحو مشارکت و همکاری داشته اند قدردانی شود.