واکاوی تاثیرات مخاطرات طبیعی با تاکید بر ریزگردها بر کالبد فیزیکی سکونتگاه های شهری مطالعه موردی: شهر زابل

طوفانهای شن یکی از مخرب ترین پارامترهای اقلیمی است که معمولا0 نام آن با ایجادخسارت همراه است. در بین5 طوفانهای محلی ایران بادهایی که اغلب در منطقه سیستان میوزند شهرتی بسزا دارند. این بادها با توجه به شرایط اقلیمی5 منطقه همواره با طوفان شن همراه است که این خود باعث حرکت ماسه های روان به سمت این منطقه میشود و خسارتهای شدیدی به راه های ارتباطی، کابد فیزیکی، مزرعه ها، روستاها، آبیاری منطقه و بسیاری از تاسیسات منطقه وارد میکند. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیرات مخاطرات طبیعی با تاکید بر ریزگردها بر کالبد فیزیکی سکونتگاه های شهری زابل و روش تحقیق تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانهای، اسنادی و میدانی است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرمافزار SPSS و Expert choice و همچنین از مدل ویکور استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که در مولفه مصالح ساختمانی بیشترین تاثیر ریزگردها، به ترتیب در زیرمعیار اسکلت بلوکی با میانگین 3/29، و کمترین میزان تاثیر ریزگردها در زیرمعیار اسکلت خشت و چوب با میانگین 1/12 است. همچنین در بخش کیفیت ابنیه، کیفیت ابنیه بسیاری از سکونتگاه های شهری زابل با تعداد 169 و میانگین 44/01، از شدت تخریب برخوردارند. بیشترین میزان تاثیر ریزگردها در تراکم ساختمانی 100-50 و بیشترین میزان تاثیر ریزگردها در ساختمانهای پنج تا شش طبقه با میانگین 39/84 است. درنهایت، بررسیهای صورت گرفته در زیرمعیار دسترسی به فضای سبز، بیشترین تاثیر ریزگردها در بیشتر از 200 با میانگین 64/84 است. در ادامه نیز، جهت بررسی و تاثیرگذاری ریزگردها در هریک از مولفه های کالبدی سکونتگاه های شهری از مدل Expert Choice استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که بیشترین میزان تاثیرگذاری ریزگردها در معیار مصالح ساختمان است. بیشترین میزان تاثیرگذاری ریزگردها در ناحیه شهری پنج با وزن به دست آمده 0/765، و کمترین میزان تاثیر ریزگردها در ناحیه شهری یک با وزن به دست آمده 0/074 است.

کلیدواژه ها:

مخاطرات طبیعی ، ریزگردها ، شاخصهای کالبدی- فیزیکی ، سکونتگاه های شهری ، شهر زابل.