بررسی و سنجش شاخصهای شهر خلاق در شهرهای مرزی؛ مطالعه موردی: شهر زابل

با توجه به این نکته که شهر و کیفیت زندگی در آن، به طور مستقیم متاثر از نوع نگاه به مسائل شهری است، خلاقیت شهری به عنوان رویکردی راهبردی میتواند کیفیات زیستن در شهر را تحت تاثیر فراوان قرار دهد. در پژوهش حاضر، هدف بررسی و سنجش شاخص های شهر خلاق در شهر مرزی زابل است. روش تحقیق تحلیلی، از آن جهت که به بررسی جایگاه شاخصهای شهر خلاق در شهر زابل پرداخته شده است، و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و میدانی است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارهای SPSS و Expert Choice و مدل ویکور فازی نیز استفاده شده است. براساس نتایج آزمون T تک نمونه ای در تمام شاخصها به جز شاخص تکنولوژی و شهر الکترونیک با میانگین به دست آمده 3/00، بقیه شاخصها با میانگین کمتر از حد متوسط عدد 3 ، را به خود اختصاص دادهاند. در ادامه برای بررسی و رتبه بندی مهمترین شاخصهای شهر خلاق از دید متخصصان در شهر زابل از مدل Expert Choice استفاده شده است. نتایج نشان داد، در شاخص کیفیت زندگی بالاترین رتبه متعلق به گویه وضعیت کالبدی با وزن 0/550، در شاخص سرمایه اجتماعی بالاترین رتبه متعلق به گویه مشارکت با وزن 0/540، در شاخص سرمایه انسانی خلاق بالاترین رتبه متعلق به گویه تعداد دانشجویان با وزن 0/547، در شاخص اجتماعی و فرهنگی نیز بالاترین گویه متعلق به گویه آموزش با وزن 0/750، در شاخص تکنولوژی نیز بالاترین گویه متعلق به گویه تکنولوژی مناسب با وزن 0/540 را به خود اختصاص دادهاند. همچنین در شاخصهای شهر هوشمند بالاترین وزن متعلق به گویه اقتصاد هوشمند، و همچنین در شهر الکترونیک بالاترین وزن متعلق به گویه کسب اطلاعات با وزن 0/391 است. درنهایت جهت رتبهبندی نواحی شهری زابل براساس شاخصهای شهر خلاق از مدل ویکور فازی استفاده شد. نتایج نشان میدهد که در بین نواحی شهری زابل، ناحیه شهری دو با وزن به دست آمده 0/078، در اولویت اول در شاخصهای شهر خلاق و همچنین ناحیه شهری چهار با وزن به دست آمده 1 در اولویت پنجم قرار گرفته است. درواقع میتوان این چنین استدلال کرد که میزان بهرهمندی شاخصهای شهر خلاق در ناحیه دو بسیار کم است.

کلیدواژه ها:

شهر خلاق ، شهرهای مرزی ، توسعه ، زابل.