نقش توبه در حدود از دیدگاه فریقین

از جمله مسایلی که در آیات و روایات متعددی از آن صحیت به میان آمده است و دارای جایگاه ویژه و منزلتخاصی برخوردار است مسیله توبه میباشد زیرا نجات انسان از امواج سهمگین گناهان در گرو آن است، از اینروانسانها همواره به این امر تشویق و ترغیب شده اند. واژه توبه و مشتقات آن 92 بار و کلمه استغفار و مشتقات آن45 مرتبه ذکر شده است و در آیات متعدد دیگری نیز بدون ذکر این واژه ها به این مسیله اشاره شده است. ازآن جا که نظام حقوق کیفری اسلام همواره در پی گشودن راه هایی برای معاف شدن مجرمان از تحمل حدوداست و یکی از مهم ترین اهداف مجازات های اسلامی اصلاح مجرمان است و می کوشد از اجرای مجازات مجرمانکه بدون اجرای مجازات متنبه شده اند جلوگیری کند، توبه را به صورت یک تاسیس حقوقی در سقوط حدودالهی ایجاد کرده است. قرآن کریم به عفو مرتکبان اعمال منافی عفت، در صورت توبه سفارش کرده است و میفرماید ...فان تابا و اصلحا فاعرضوا عنهما....؛(نساء؛ 16 ) اگر آن دو مجرم توبه کنند و عمل صالح انجام دهند، از آن ها درگذرید و در سوره مایده بعد از ذکر مجازات دزدی می فرماید: فمن تاب من بعد ظلمه و اصلح فان الله یتوب علیه ان الله غفور رحیم (مایده، 39 ) اما آن کس که پس از ستم کردن توبه کند و عمل صالح انجام دهد، خداوند توبه او را می پذیرد .و از این مجازات معاف می شود؛ زیرا خداوند آمرزنده و مهربان است در برخی از آیات قرآن توبه به عنوان سقوط مجازات به صراحت مطرح شده است به اتفاق دانشمندان علوم اسلامی، با رعایت شروط و ارکان آن، عامل سقوط مجازات اخروی و شمول غفران الهی خواهد بود، زیرا از نظر دینی کفاره گناه بهحساب می آید و گناهان را محو می کند. فقهای اسلام با الهام از آیات و روایات صادره از معصومین آثار حقوقی آنرا مورد بررسی قرار داده اند. بر همین اساس مقاله حاضر سعی دارد تا نقش توبه در حدود را از دیدگاه فقهایاسلام مورد بررسی قرار دهد.