بررسی و تحلیل کاربردی زمین لغزشهای ناشی از راهسازی در حوزه آبخیز سد درودزن استان فارس

سد درودزن یک سد مخزنی در یک صد کیلومتری شمال غرب شیراز در استان فارس می باشد که بر روی رودخانه کرساخته شده است. این سد با تنظیم حدود 067 میلیون متر مکعب آب در سال، آب کشاورزی حدود 24 هزارهکتار از اراضیمنطقه رامجرد و حدود 42 هزار هکتار از اراضی منطقه کربال و کناره مرودشت را تامین می کند. همچنین از طریق این سد آب آشامیدنی شهر شیراز، مرودشت و تعدادی از روستاهای بین راه و موسسات یزرگ صنعتی نزدیک و نیز آب صنعتی جهت مصارف صنایع پتروشیمی تامین می گردد ] 1 [. با توجه به این موضوع، سد درودزن از دیدگاه های مختلف اقتصادی، اجتماعیو سیاسی از اهمیت بسزایی برخوردارمی باشد. از سوی دیگر، سد درودزن به واسطه ی روند صعودی فرسایش و تولید رسوب در حوزه آبخیز خود، در معرض خطر کمی و کیفی قرار گرفته است. بطور کلی، فرسایش آبی و زمین لغزش ها، دو منبع اصلی تولید رسوب در حوزه های آبخیز می باشند ] 4 [ که در این زمینه، حوزه آبخیز سد درودزن نیز مستثنی نمی باشد. حوزه آبخیز سد درودزن یکی از سرشاخه های مهم دریاچه بختگان بشمار می آید. حوزه آبخیز سد درودزن از جمله حوضه های با رسوب زایی بالا بوده و بر همین اساس، انجام عملیات های آبخیزداری بهمنظور کنترل رسوب و جلوگیری ار ورود رسوب به دریاچه سد و کم شدن عمر آن از دیر باز تا کنون در دستور کار متولیان امر آبخیزداری و منابع طبیعی کشور می باشد ] 4 [ . در حوزه آبخیز سد درودزن، شبکه راه های بین شهری و بین روستایی بهطور گسترده و فراگیر ساخته شده است. هراه با فرایند ساخت شبکه راه ها در این حوضه که در بخش هایی از سه شهرستان سپیدان، مرودشت و اقلید پراکنش دارند، پدیده زمین لغزش به وفور ایجاد شده است. با توجه به اینکه زمین لغزش ها سهم عمده ای در رسوب تولیدیدر حوزه های آبخیز دارند ] 4 [ در این نوشتار تلاش گردیده، ضمن شناسایی زمین لغزش های موجود در حوضه سد درودزن، به بررسی و تحلیل کاربردی زمین لغزش های ایجاد شده و مرتبط با عامل راهسازی در حوزه آبخیز مذکور پرداخته شود.