تاثیر کاربرد فاضلاب خام شهری بر غلظت کادمیم، سرب، نیکل، مس و روی در خاک و گیاه جو

آلودگی منابع آب و خاک با فلزات سنگین مشکلی جدی و در حال گسترش است. ورود فلزات سنگین از طریق فعالیت انسانی باعث آلودگی بسیاری از خاک ها شده به طور ی که شدت آلودگی در ا ین خاک ها یا بیش از حد طبیعی است و یا به زودی به آن خواهد رسید ( ۶). تحقیقات نشان داده در خاک ها ی متاثر از پساب شهر ی، میزان سرب خاک ممکن است تا 1/5 برابر خاک ها ی غ یر آلوده برسد . به علاوه در خاک ها ی متاثر از پساب ها ی صنعتی، غلظت سرب، کرم، ن یکل و مس به طور معن ی دار ی افزا یش یافته است ( ۷). نتایج بررسی شش ساله درباره تأثیر مصرف فاضلاب خام بر ذرت نشان داد که از سال اول، مقدار تجمع مس، رو ی و سرب و از سال دوم مقدار تجمع کروم بیشتر از شاهد بود و مقدار تجمع عناصر در گیاه برای تیمار های به کار گیری از فاضلاب از نظر سرب تا سه برابر و برا ی د یگر عناصر تا دو برابر مقدار تیمار شاهد که ار آب چا ه استفاده شده بود افزا یش یافت( ۱). بر اساس نتایج تحقیقات، سرب به راحت ی توسط ر یشه ها ی گ یاه جذب شده ول ی انتقال آن به اندام هوا یی محدود می باشد( ۹). بر عکس آن کادم یم دارا ی تحرک ز یاد در گیاه بوده و به راحتی به بخش های مختلف گیاه انتقال م ی یابد( ۵). بررسی ها نشان داده که آب یاری طولانی مدت اراضی جنوب تهران با فاضلاب شهر ی باعث افزا یش غلظت سنگین سرب، رو ی و مس در اراضی و گیاهان تحت آب یاری با فاضلاب نسبت به اراضی و گیاهان شاهد تحت آبیاری با آب قنات شده است ( ۲ و ۳). با توجه به محدود یت منابع آب موجود در قم و فقیر بودن این خاک ها از نظر مواد آلی و لزوم افزا یش آن با استفاده از فاضلاب، و از سو ی د یگر با توجه اثرها ی ز یست مح یطی استفاده از فاضلاب در اراضی کشاو رزی منطقه، بررسی اثر فاضلاب خام بر غلظت عناصر سنگین کادم یم، سرب، نیکل، مس و رو ی موجود در خاک و گیاهان کاشته شده در این اراضی امری لازم به نظر می رسد.