افزایش کارایی کودهای نیتروژنه گامی مثبت در راستای تولید پایدار و حفظ محیط زیست

در سال زراعی 83-1382 در کشور حدود 3/7 میلیون تن کود مصرف شد که از این میزان ، بیش از 50 درصد آن را کودهای نیتروژنه تشکیل می داد. در کشورهای پیشرفته به دلیل اصلاح مدیریت مصرف، کارایی زراعی کودهای نیتروژنه بالا و در غلات ٢٠ کیلوگرم دانه به ازاء هر کیلوگرم نیتروژن مصرفی است، ولی در ایران به دلیل عدم دقت در انتخاب نوع، مقدار و زمان مصرف علی رغم رعایت تقسیط سه گانه، کارآیی زراعی اوره به مراتب پایین تر می باشد. در کشورهای پیشرفته کارایی زراعی نیتروژن در غلات ٢٠ کیلوگرم دانه به ازاء هر کیلوگرم نیتروژن مصرفی است . کارایی زراعی نیتروژن به چند عامل از قبیل زمان، مقدار، نوع و روش مصرف کود، رقم ، بارندگی و سایر متغ یرهای مربوط به اقلیم بستگی دارد . تلفات کودهای نیتروژنه به ر وش های مختلفی مانند تصعید، نیترات زدایی و آبشویی، باعث آلودگی آب های زیرزمینی و همچنین زیان اقتصادی می شود. آبشویی بین ١٥ تا ٤٠ درصد، نیترات زدایی ٩ تا ٢٢ درصد و تصعید آمونیوم در خاک های آهکی بین ١٠ تا ٧٠ درصد، هدرروی نیتروژن را در غلات شامل می شود . در کشو ر ما نیز به دلیل ارزان بودن کودهای نیتروژنه و توانایی و سهولت تهیه آنها توسط کشاورزان، مصرف آنها بی رویه بوده و در نتیجه کودهای نیتروژنه کارایی زراعی پایینی دارند،(Johnson و Raun ١٩٩٩ ؛ لطف اللهی و همکاران، ،Malakouti ؛١٣٨٣، ۲۰۰۵ و بابااکبری، ١٣٨٤ ).