بررسی رابطه ی وزن و درون مایه در غزلیات حافظ

در طول هزار سال تاریخ ادبی ایران در ذهن پژوهندگان، سخنوران و حکمت آموزانی که در عرصه ی اندیشه و فرزانگی گام بر می دارند حافظ سیمایی تابناک و بی مانند دارد. دیوان حافظ یکی از جاودانه های ادبیات فارسی است و غزل های این خواجه ی بزرگ از لحاظ فکر و اندیشه در جایگاهی رفیع قرار دارد به طوری که از دیرباز شرح نویسان زیادی را بر آن داشته تا بر دیوان اشعار او شرح بنویسند. حافظ عصاره و خلاصه ی شاعران بزرگی چون سعدی، مولانا، خیام، عراقی، خواجوی کرمانی والبته اندیشه های بلند حکیم ابوالقاسم فردوسی است و به قول استاد بزرگوار دکترالهی قمشه ای هرچه که شاعران پیشین گفته اند به صورت مینیاتور در کمترین حجم و زیباترین صورت در حافظ متجلی شده است . این حافظ که به گفته ی بسیاری حافظه ی ملت ماست دیگر شیرازی نیست، محدود شده در قرن هشتم نیست، او مظهر فصاحت و بلاغت است. در دیوان حافظ، از نحو و دستور گرفته تا صرف و حدیث و حکمت و منطق و دیگر مبانی و مباحث ادبی بسیاری از سخن شناسان تحقیق به عمل آورده اند و لعل ها و جواهر ها در اختیار ما قرار داده اند. دراین مقاله از دریچه ی موسیقی به اشعار این شاعر بزرگ نگاه می شود و اشعار او با توجه به عناصر موسیقایی تجزیه و تحلیل می شود. در این سطور ابتدا مقدمه ای در موسیقی شعر فارسی و اهمیت وزن از نگاه برخی بزرگان ادب ایران بیان می شود .پس از آن به برخی اصطلاحات علم عروض اشاره می شود و در ادامه نوع نگرش حافظ به این عناصر مهم شعر مورد بررسی قرار می گیرد.

کلیدواژه ها:

حافظ ، وزن شعر فارسی ، علم عروض ، موسیقی شعر