مطالعه و بررسی پتولوژی و پتروژنز سنگهای آتشفشانی نوار ولکانیک پلیوکواترنر حاشیه شمالی گسل تبریز

موضوع اصلی این مقاله در رابطه با بررسی و مطالعه پترولوژی و پتروژنز سنگهای ولکانیک و ولکانو سدیمنت با سن پلیو – کواترنر واقع در حاشیه شمالی گسل تبریز می باشد که با طول تقریبی 100km و روند شمال غرب – جنوب شرق در منطقه آذربایجان شرقی در کنار سایر پدیده های آتشفشانی قرار گرفته است. در این مطالعه، بخش هایی از نوار ولکانیک فوق الذکر واقع در مناطق منور (واقع در 35 کیلومتری شمال تبریز) و انامک و ولدیان ، زنجیره (واقع در 25 کیلومتری جنوب غرب مرند) به صورت تیپیک انتخاب و از نظر سنگ شناسی و ژئوشیمیایی مطالعه شده است. به عقیده اشتوکلین (1974) شدیدترین ولکانیزم در ایران در طی ائوسن تا عهد حاضر مطالعه شده است. به عقیده اشتوکلین (1974) شدیدترین ولکانیزم در ایران در طی ائوسن تا عهد حاضر رخ داده است. تلاقی کمربندهای آتشفشانی ناحیه دریاچه وان در ترکیه و قفقاز کوچک در آذربایجان و منطقه شمال غرب ایران مجموعا قلمرو ماگماتیسم وسیعی را ایجاد نموده اند (آلبرتی 1980 و 1979). آذربایجان و شمال غرب ایران منطقه حد واسط صفحات عربستان و اوراسیا و خرده صفحه های ایران و آناتولی محسوب می گردد و در طی کواترنری فاز حرارتی مهمی را پشت سر گذاشته است و در دوره پلیوکواترنر در اثر تشدید فاز فار شی بین پوسته عربی و اورازیا کوتاه شدگی و ضخیم شدگی قابل توجهی در پوسته ایران پدید آمده است (شنگور و کید 1979) . در این ضمن در اثر حرکات کششی و گسیختگی های محلی در امتداد گسل ها و شکستگی های عمیق خروج گدازه و فعالیت های آتشفشانی بوقوع پیوسته است. از مهمترین فعالیت های آتشفشانی دوره پلیوکواترنر آذربایجان آتشفشان سهند با ترکیب گدازه های اسید تا حد واسط، سبلات با ترکیب آلکالن سدیک و بازالت های ماکوسلماس، نیر و کمربند آتشفشانی حاشیه شمالی گسل تبریز با ترکیب حد واسط تا الکالن می باشد.