بررسی عوامل کنترل کننده کانه زایی طلا و آرسنیک در منطقه زرشوران و آغدره (شمال تکاب) و با بهره گیری از داده های مغناطیسی هوایی

منطقه مورد مطالعه در جنوب استان آذربایجان غربی قرار دارد و از نظر تقسیمات زمین شناسی و قسمت شمالی نقشه 1:50.000 توپوگرافی شیرمرد که یکی از ورقه های تشکیل دهنده برگه 1:100.000 تخت سلیمان می باشد، واقع است. مهمترین معادن منطقه مطالعاتی، معدن زرشوران و اثر معدنی آغدره است که از معدن زرشوران در حال حاضر زرنیخ استخراج می شود و طلا در حال اکتشاف می باشد. قدیمی ترین سنگ های منطقه شامل شیست های سبز با رگه های کوارتز است که قسمت محدودی از منطقه مطالعاتی را پوشش داده است. سازنده های معادل سلطانیه، باروت، زاگون، لالون، تاپ کوارتزیت و ملانیز با وسعت بسیار محدود در قسمت شمال غرب منطقه مطالعاتی قابل مشاهده است. از نظر زمینساختی به دلیل برونزد سازندهای قدیمی تر در منطقه زرشوران پیچیدگی بیشتری نسبت به آغدره مشاهده می شود. با تلفیق نتایج حاصل از پردازش های کامپیوتری، تحلیل برداشت های صحرایی، دیاگرام ها و چارت های ترسیم شده و سایر اطلاعات، وجود کانه زایی اپی ترمال در منطقه محرز گردید و با تحلیل انواع کانه زایی اپی ترمال، الگوی کانه زایی اپی ترمال از نوع آدولاریا برای منطقه پیشنهاد گردیده است. نوع کانه زایی طلا در منطقه تطابق زیادی با کانه زایی تیپ کارلین دارد که این کانه زایی در منطقه زرشوران در پی سنگ آرسنیکی و کربنی و در منطقه آغدره در پی سنگ سیلیسی است. کانه زایی در منطقه مطالعاتی اختلافات بارزی نیز با کانه زایی نوع کارلین دارد بنابراین می توان آن را مشابه کارلین دانست و انتخاب نام جدیدی برای آن مناسب تر می باشد. با توجه به وجود طلا در شیل های سیاه در منطقه ی معدنی زرشوران و با مطالعه دقیق تر، این شیل ها به دو بخش شیل سیاه و خاکستری تفکیک گردید و بالاترین میزان طلا در بخش خاکستری موجود بوده است. منطقه معدنی قابل توجه در آغدره که به عنوان شاهدی قوی بر عملکرد بخارهای بروندمی است و در طی انجام مطالعات صحرایی این پروژه مشاهده و مورد بررسی قرار گرفته است، بخش دهانه مانند و درهم ریخته ای که در سازند قم نفوذ کرده و دارای پاژنز کاملی مشابه تیپ کارلین است که واحدهای سیلیسی ناشی از شیرابه های سیلیسی که آهک های میوسن را قطع کرده و بخش های تراورتنی که بر روی سیلیس ها نهشته شده است. عوامل نهشت کانه در منطقه معدنی زرشوران شیل های سیاه به عنوان یک سد ژئوشیمیایی و در منطقه آغدره نفوذ شیرابه های سیلیسی گرمابی به همراه عناصر تشکیل دهنده پاراژنز مربوطه در آهک های میوسن می باشد.