مطالعه پتروگرافی، ژئوشیمی و محیط تکتونوماگمایی سنگهای ولکانیک منطقه نهاوند

در اطراف نهاوند، سازندهای کرتاسه شامل سنگهای کربناته و سنگهای ولکانیک است. سنگهای ولکانیک بصورت گدازه، ولکانیکی کلاستیک و دایک دیده می شوند که ترکیب آنها از بازالت (و دلریت) تا ریولیت (گاهی ایگنمبریت) تغییر می کند. ولکانیکها بیشتر بحالت بین لایه ای با سنگهای رسوبی قرار گرفته اما دایکها، سنگهای کرتاسه را بطور ناقص یا کامل قطع کرده اند. فعالیتهای تکتونیکی سبب شده تا ورقه هائی به ضخامت چند کیلومتر از سنگهای کرتاسه (ولکانیک و رسوبی) بر روی یکدیگر رانده شوند. ترکیب شیمیائی سنگهای آذرین نهاوند تولئیتی و کالک آلکالن است و بر روی نمودارهای محیط تکتونیکی در قلمرو ولکانیهای جزایر قوسی قرار می گیرند. همچنین مقایسه تغییرات ترکیب و شیمیایی سنگهای ولکانیک و ساب ولکانیک منطقه نهاوند با سنگهای نفوذی ملایر و همدان نشان می دهد که بطرف شمالشرق سنگهای آذرین از لحاظ پتاسیم غنی تر شده و نیز بر مقدار سنگهای کالک آلکالن افزوده می گردد. آرایش ژئوشیمیایی سنگهای آذرین کرتاسه در این منطقه از یک سیستم جزایر قوسی بطرف شمالشرق درکرتاسه گواهی می دهد که در این فرو رانش شیب صفحه بنیف بطرف شمالشرق بوده است.