مطالعه زمین شناسی، ساخت، بافت و ژنر کانسار منگنز گراب (البرز مرکزی، شمالشرق طالقان)

کانسار منگنز گراب در 185 کیلومتری شمال باختری تهران و 32 کیلومتری شمال خاوری شهرک طالقان و در محدوده زون ساختاری البرز مرکزی واقع شده است. در این ناحیه سنگهای آتشفشانی – رسوبی سازند کرج گسترش قابل توجهی داشته و به صورت نواری با روند شمال باختری – جنوب خاوری بین دو راندگی کندوان در شمال و طالقان در جنوب محدود شده اند. کانه زایی منگنز در منطقه گراب به شکل استراتیفرم و با بافت لامینه و دانه پراکنده با سنگ درونگیر لیتیک توف و عدسی شکل با سنگ درونگیر آهک توفی مشاهده می شود. بافتهای لامینه، نواری، توده ای کانه پراکنده کلوفرمی و پر کننده فضاهای خالی از بافتهای اصلی ماده معدنی می باشد و پاراژنز کانی شناسی در این کانسار شامل پسیلوملان، کریپتوملان،پیرولوزیت، براونیت و هوسمانیت است. منگنز همبستگی بالایی با عناصر V,As,Ba,Cu موجود در واحدهای دربرگیرنده لیتک توف و اهک توفی دارد. این موضوع می تواند دلیلی بر همزاد بود و ارتباط ژنتیکی عناصر مذکور باشد. همبستگی بالا یمنگنز با عناصر فوق الذکر در افقهای کانه دار نیز مطابق با نظر بسیاری از محققین، گویای منشاء اگزالاتیو برای سیالات حمل کننده منگنز به محیط می باشد. وجود فسیلهای اکینودرم و گاستروپود در آهکهای موجود در توالی اتشفشانی – رسوبی منطقه و نیز رنگ قرمز واحد در بر گیرنده لیتک توف ، بیانگر محیط دریای کم عمق برای تشکیل این کانسار می باشد. شاهد حاصل از مطالعات ساخت و بافت، ژئومتری کانسنگ، سنگ درونگیر، محیط تشکیل کانسار، ژئوشیمی و مطلاعه سیالات درگیر، نشانگر این است که کانه زایی منگنز در مجموعه آتشفشانی – رسوبی منطقه در یک محیط ریفتی قاره ای و در اثر عالیتهای آتشفشانی – اگزالاتیو تشکیل شده است.