بررسی گسترش هاله خردشده در اثر حفاری انفجاری تونل، به روش المان مجزای سه بعدی بانگرشی ویژه به تونل گاوشان

پایداری فضاهای زیرزمینی و از جمله تونل به عنوان شریانی اقتصادی از دیرباز مورد توجه اغلب مجامع علمی بوده است. مجریان امور عمرانی در زمینه راهکارهای کاهش هزینههای بازسازی، پیشبینی پاسخ زمین نسبت به بنای سازه قبل از عملیات اجرا را، بهترین گزینه میدانند. محاسبه تغییرشکلهای تونل پیش از احداث آن از شرائط یک طراحی جامع است. بر اساس یافتههای نوین مطرح شد در اثر حفاری انفجاری تونل ناحیهای با نام "هاله خردشده" ایجاد میشود که در میزان تغییرشکلهای پس از حفاری تونل موثر است. یکی از علل اختلاف نتایج مدلسازیها و تحلیلهای تجربی با ابزاربندی، درخصوص میزان تغییرشکلهای نهایی تونل همین هاله خردشده است که در شبیهسازیهای معمول درنظر گرفته نمیشود. درنتیجه گاه جابجاییهای بیش از انتظار و صرف هزینههای گزاف پایدارسازی غیرمنتظره، اقتصاد یک طرح را تحدید مینماید. مطالعه حاضر در بخشی از تونل انتقالآب گاوشان در استان کردستان، در تودهسنگ درزهدار گابرو که بهروش انفجاری در حال حفاری است، انجام گرفته است. روش المانمجزای سهبعدی و نرمافزار3DEC 4.0 نیز به عنوان مجموعه کامل از کدهای این روش ، جهت بررسی نحوه گسترش هاله خردشده انتخاب شد. عدم نصب پوششبتنی در مقطع موردبررسی و همچنین ابزاربندی طرح با رعایت اصول فنی نصب و نگهداری، شرائط کنترل علمی نتایج را فراهم آورده است. آگاهی از تغییرات ضخامت هاله در تعیین عمق نفوذ نگهدارندهها مانند میلمهار و غیره جهت دوختن ناحیه مخشوش به سنگ سالم و همچنین پایدارسازیهای گوناگون بسیار پراهمیت است. برخلاف آنچه تاکنون در مورد ضخامت این هاله درنظر گرفته شده است، نتایج مدلسازی و مقایسه آن با نتایج ابزاربندی در سه نقطهکنترلی نشان میدهد هاله مذکور حول تونل از ضخامت یکنواختی برخوردار نیست. نحوه گسترش هاله با استفاده از نتایج این سه نقطه در پایان ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

مدلسازی ، تونل گاوشان ، هاله خردشده ، المان مجزای سه بعدی ، 3DEC4.0