بررسی رفتار عناصر نادر خاکی در زون های دگرسانی گرمابی، کانسار مس پورفیری سونگون

منطقه مورد مطالعه کانسار مس پورفیری سونگون در شمال غربی ایران در استان آذربایجان شرقی قرار دارد . کانه زایی کانسار مس پورفیری سونگون در ارتباط با توده نفوذی مونزونیتی - کوارتز مونزونیتی میوسن رخ داده است. سنگ های نفوذی غیر دگرسان بیشتر از نوع مونزونیت – کوارتز مونزونیت و طبیعت ماگمای سازنده آن کلسیمی قلیایی غنی از پتاسیم است. در این کانسار چهار زون دگرسانی شاخص پتاسیک ، فیلیک ، آرژیلیک و پروپلیتیک معرفی شده است که تقریبا بصورت متحدالمرکز توده را در بر می گیرد.. بافت های مهم در زون های دگرسانی شامل گرانولار، پورفیری، پورفیروئید، بازمانده پورفیری و بافت جانشینی می باشد. کانی های مهم در زون پتاسیک بیوتیت اولیه، بیوتیت ثانویه، سرسیت، پلاژیوکلاز، کوارتز ، در زون فیلیک پلاژیوکلاز، سرسیت، کوارتز، اورتوز، پیریت، و در زون آرژیلیک کانی های رسی، سرسیت به مقدار کم، کلسیت، کوارتز ریز و در زون پروپلیتیک، کلریت، اپیدوت، کاسیت، و آلبیت می باشند. در این پژوهش الگوی عناصر نادر خاکی در سه زون دگرسان شده پتاسیک، فیلیک، آرژیلیک مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که شباهت های زیادی در رفتارالگوی REE ها در زون های مختلف دگرسانی در معدن مس پورفیری سونگون وجود دارد. در هر سه نوع زون دگرسان شده LREE غنی شدگی و مقادیر HREE تهی شدگی نشان می دهد که با استفاده از الگو می توان به شرایط فیزیکو شیمیایی موثر در طی فرایند دگرسانی پی برد. این دگرسانی ها ت وسط عوامل زمین شیمیایی مشابهی مانند PH، در دسترس بودن کمپلکس های موثر در سیال، و حضور کانی های ثانویه مناسب برای میزبانی REE ها در ساختارشان کنترل می شود.

کلیدواژه ها:

عناصر نادر خاکی ، زون های دگرسانی ، مس پورفیری سونگون