جایگاه و مشکلات تولید سنگهای تزیینی در ایران و ارائه راهکارهای بهبود آن

بر اساس آخرین آماری که از سوی منابع رسمی ایران منتشر شده است، تولید سالیانه سنگهای تزئینی در ایران میزان 7 میلیون بلوک استخراجی رسیده که صد البته رقم چشمگیری است (پورو 1381) . این میزان تولید به تنهایی کافی است تا ایران را به لحاظ کمیت این ماده خام همراه با دو کشور چین و ایتالیا در شمار سه کشور بزرگ تولید کننده سنگ درجهان قرار دهد. اما متاسفانه میزان صادرات سنگ نما از ایران به شکل چشمگیری پایین است. بعلت این کمبود صادرات، مصرف سرانه سنگ های نما در ایران بسیار بالاست (بیش از 50 کیلوگرم در سال به ازای هر ایرانی) به نحوی که این میزان 4 برابر مصرف سرانه سنگ در ژاپن و 6 برابر مصرف سرانه در ایالات متحده است، در حالیکه این 2 کشور بسیار ثروتمند هستند و از اقتصاد و صنعت شکوفایی برخوردار می باشند. متاسفانه به رغم تنوع سنگ شناختی جالب توجهی که از لحاظ سنگ های تزئینی در ایران وجود دارد و نیز با توجه به هزینه استحصال و فرآوری پایین در مقابل را رقم بالای مصرف آن در بازارهای جهانی، میزان و سهم ایران از صادرات این محصول چه بصورت خام و چه فرآوری شده بسیار اندک است. با توجه به ملاحظات فوق و بر اساس مطالعه صورت گرفته بر روی جامعه آماری این مقاله، که شامل تعدادی از معادن مهم سنگ تزئینی در استان لرستان بعنوان قطب تولید سنگ نما در کشور می باشد، از اصلی ترین موانع در مسیر شکوفایی سنگ تزئیتی در مرحله استخراج، فرآوری و عرضه، می توان درنبود برنامه ریزی علمی، عدم آموزش شاغلان این بخش از صنعت با روشهای نوین، عدن مدیریت تخصصی و آگاهانه دراین بخش و … اشاره کرد. بطور کلی محورهای عمده قابل بررسی این مقاله در خصوص موانع استخراجی سنگ تزئینی ایران را می توان شامل بهره وری استخراجی، ضایعات استخراجی و هزینه های استخراجی دانست که در هر بخش با بررسی شیوه و روند اشتباه مدیریت معادن و ارائه و مقایسه روش های روز دنیا و البته در صورت عملی شدن آنها می توان به افزایش کیفی محصولات این بخش و رقابت گسترده در داخل و راهیابی به بازارهای تجارب جهانی امیدوار بود. در پایان با ارائه پیشنهاد انجام کنترل کیفی محصول و عملیات مانیتورینگ در سطح استانداردهای روز دنیا توسط مدیران معدنی می توان شکوفایی هرچه بیشتر را در این بخش مهم از صنعت معدنی کشور انتظار داشت.

کلیدواژه ها:

سنگ تزیینی ، استحصال ، فرآوری ، هزینه های استخراجی ، ضایعات استخراجی ، کنترل کیفی ، مانیتورینگ ، بازارهای جهانی