مطالعه ویژگی های قنات در دزفول- خوزستان : تفاوت ها و ویژگی های فنی

محل انتشار: همایش ملی قنات
سال انتشار: 1383
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 3,205

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

SNCGO01_032

تاریخ نمایه سازی: 25 فروردین 1394

چکیده مقاله:

این مقاله به مرور ویژگی ها و مشخصات فنات های دزفول در شمال خوزستان می پردازد . شمال خوزستان با تاریخی کهن نه تنها به عنوان یکی از کهن ترین سکونتگاه های اقوام کهن ایرانی بلکه از نظر تاریخ مهندسی آب حائز اهمی مطالعاتی است. اگرچه تاسیسات و سازه های آبی و پلهای متعلق به دوره ساسانی در دزفول و شوشتر شناخته شده اند اما در زمینه مطالعه قناتها در این حوزه جغرافیایی مطالعه اندکی انجام شده است قناتها در شمال خوزستان که پرآب ترین استان کشور است با قناتهای معمول ایرانی در حاشیه کویر تفاوتهایی دارند . بر خلاف قناتهای معمول ایرانی که از یک مادرچاه سرچشمه می گیرند قناتهای دزفول از بالادست رودخانه دز سرچشمه می گیرند. این موضوع مستلزم تاسیسات ساده ولی متفاوتی در سرچشمه قناتها بوده تا قنات را به رودخانه متصل کند این واسطه دردونه نامیده میشده است. برخی از قناتها نیز که در مسیر خود از میان و یا کنار شهر عبور میکرده اند دارای امکان دسترسی و استفاده از آب قنات برای شهرنشینان بوده اند که سر بطاق با قمش نامیده میشده است که البته به طور عمومی ولی با تفاوتهایی مشابه قناتهای حاشیه کویر است . این مقاله مروری خواهد بود بر مورفولوژی جغرافیایی دزفول و اثر ان بر روش های انتقال آب به طور عمومی و به طور خاص بررسی قناتهای دزفول و معرفی مشخصات فنی آن که بر اساس مشاهدات و مصاحبه ها تنظیم شده است.

نویسندگان

رضا مسعودی نژاد

دانشگاه لندن UCL,Bartlett:school og Graduate studies