بیوتکنولوژی کشاورزی راهی استراتژیک برای صرفه جوئی در نهاده های کشاورزی

بیوتکنولوژی به عنوان تکنیکهایی که در آن از ارگانیسمهای زنده برای ساخت یا ایجاد تغییرات در یک فرآورده استفاده می شود تعریف شده است، همچنین می توان مفاهیمی مانند افزایش محصول گیاهان و جانوران یا تولید میکروارگانیسمهایی برای کاربردهای ویژه را نیز به آن افزود. البته در این مقاله مفهوم مورد نظر تکنولوژی تغییر نقشه ژنتیکی است که تحت عنوان مهندسی ژنتیک در کشور ما و سایر نقاط جهان شناخته شده است می باشد. بیوتکنولوژی از ظرفیت بالایی برای سودرسانی و اثرگذاری بر بخش کشاورزی، جنگل و پرورش آبزیان برخوردار است. تکنیهای مدرن بیوتکنولوژی دانشمندان را قادر می سازد که ژنهای جدا شده از ارگانیسمهای زنده را به ارگانیسمهای هدف منتقل سازند و در نتیجه سرعت و دقت بیشتری را نسبت به روشهای سنتی اصلاح بذر و نهال در اختیار بشریت قرار دهند. در مقایسه با بیوتکنولوژیهای سنتی اصلاح بذر، بیوتکنولوژی موجب افزایش پایدار بهره وری و فرآوری بهینه برای تقویت بهره برداری و تنوع محصول می گردد. بیوتکنولوژی امکان تکیه کمتر کشاورزان بر مواد شیمیایی را فراهم نموده و همچنین می تواند موجب حفظ منابع ژنتیکی و مدیریت بهینه منابع طبیعی شود. بیوتکنولوژی همچنین باعث بروز چالشهای ویژه ای می شود. البته بروز این چالشها عمدتاً‌ مربوط به زمان، مکان و چگونگی کاربرد تکنولوژی می شود. البته به کارگیری سریع بیوتکنولوژی و سرمایه گذاری در تحقیقات توسط بخش خصوصی در کشورهای صنعتی بیان گر این مطلب است که در آینده راه قابلیت رقابت و مزیت نسبی کالاهای کشاورزی در بازارهای بین المللی از طریق بیوتکنولوژی میگذرد. بنابراین بیوتکنولوژی با ظرفیت های بالایی که در اختیار کشورهای توسعه یافته قرار می دهد نقش عمده ای در توسعه کشاورزی ایفا نموده و نباید اجازه داد که توسعه و تولید ابزارهای مربوط به بیوتکنولوژی باعث ایجاد شکاف بیشتر بین کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه شود. روبرو شدن با چالشهای پیش روی بخش کشاورزی در ایران مستلزم استفاده از تکنولوژیهای موجود می باشد. پیشرفتها در بیوتکنولوژی فرصتهای تازه ای برای حل و فصل مسائل مربوط به تولید غذا و امنیت غذایی و رقابت در بازارهای بین المللی و صرفه جویی در منابع ملی و طبیعی در اختیار ایران قرار می دهد. در حال حاضر بحثهای زیادی در اطراف بیوتکنولوژی در زمینه هایی مانند مسائل اخلاقی، حفاظت از محیط زیست، سلامت غذایی و حفاظت از حقوق مالکیت معنوی در حال انجام است این مسائل نیاز به بحث و بررسی در تمام سطوح جامعه دارند. جامعه علاقمند به دانستن این مطلب است که چرا در حالیکه روشهای سنتی اصلاح بذر برای دهه های متمادی قادر به تأمین غذای کافی بوده اند بایستی از روشهای مهندسی ژنتیک برای اصلاح بذر استفاده نمود. مردم همچنین علاقمند به دانستن این مطلبند که چه کسانی از بیوتکنولوژی سود می برند و در صورت بکارگیری مهندسی ژنتیک چه ریسکهایی وجود خواهد داشت و چه سازمانی مسئولیت مشکلاتی که در این زمینه بروز خواهد نمود به عهده خواهد گرفت (2002 Khan and Shirani ).