تاثیر سیاست های دوره پهلوی در الگوی مهاجرت داخلی ایران

پس از کودتای 1299 و به دنبال تغییر حکومت از قاجار به پهلوی، مناسبات سرمایه داری در ایران تعمیق و فرایند مدرنیزاسیون دستوری در راس اقدامات پهلوی اول قرار گرفت. این اقدامات سرآغاز تغییر مناسبات بومی جامعه و ایجاد تفاوت ها و تعارضات بی سابقه ای شد که به آغاز مهاجرت گسترده جمعیت عمدتا عشایری و روستایی ایران به شهرها منجر گردید. در زمان پهلوی دوم، ته یه، تدوین و اجرای برنامه های عمرانی کشور از سال 1327 و اتخاذ راهبرها و سیاست های این برنامه ها، به دلیل متکی بودن به درآمد های نفتی و تخصیص بیشتر بودجه های عمرانی و جاری به شهرها به ویژه شهرهای بزرگ، باعث تشدید اینگونه مهاجرت ها آنهم در مقیاسی بی سابقه گردید. زیرا درآمدهای نفتی مشوق رشد فعالیت های شهری، تغییر توزیع درآمد به نفع یک اقلیت کوچک، ایجاد عدم تعادل تولیدی و مصرفی و در نتیجه نرخ های بالای تورم گشت، بخش کشاورزی و جامعه روستایی را به سود جامعه شهری تحلیل برد. فهم دقیق تاثیر راهبردها و سیاست های دولت پهلوی بر تحرک و مهاجرت بی سابقه جمعیت کشور بعنوان یکی از مهم ترین علل تغییر و تحول جامعه ایران در ابعاد سیاسی، اقتصادی و فرهنگی هدف مقاله حاضر است.