تعیین الگوی تجهیزاتی گروههای امدادرسانی سوانح طبیعی (زلزله)

عملیات امداد و نجات بعنوان بخش عمده مرحله مقابله شامل جستجو، نجات، ارائه کمکهای اولیه، انتقال مجروحان تا نزدیکترین و اولین مرکز درمانی، تغذیه اضطراری، تامین سرپناه اضطراری، تخلیه جمعیتها، تامین امکانات اولیه و دریافت و توزیع کمکهای مردمی و اقلام اهدایی سازمانهای غیر دولتی داخلی، خارجی و بین المللی است. با توجه به اینکه شناخت وضع ایجاد شده پس از زلزله بمنظور طراحی صحیح الگوی تجهیزاتی گروههای امداد و نجات ضروری است در ابتدا به بررسی شرایط پس از زلزله از ابعاد مختلف پرداخته و با انجام کارشناسی های مختلف در سه زمینه تعیین و مشخص گردید. 1. تجهیزات انفرادی، استقراری، انتقالی 2. تجهیزات مهندسی 3. تجهیزات پزشکی الگوی تجهیزاتی گروههای امدادونجات ضمن توجه به نقش زمان در عملیات نجات در زلزله و بیان این نکته که در عملیات امداد و نجات از 4 ساعت اولیه پس از زلزله به عنوان زمان طلایی در نجات یاد می شود (www.vojoudi.com) هرچه از زمان طلایی بگذرد احتمال زنده ماندن افراد زیر آوار کمتر می گردد. لذا دقایق و بلکه ثانیه ها در عملیات امداد و نجات سرنوشت ساز هستند. بر اساس گزارش جایکا «آژانس همکاریهای بین المللی ژاپن» موفقیت امداد رسانی اضطراری، عمدتا به زمان پس از وقوع زلزله بستگی دارد. نسبت امدادرسانی طی 72 ساعت پس از وقوع خسارات عملا به صفر می رسد یعنی اگر طی 72 ساعت به این افراد امداد نرسد، اکثر آنها خواهند مرد بنابراین امدادرسانی عامل اصلی و تعیین کننده میزان تلفات در افرادی است که در اثر فرو ریختن ساختمانها بلافاصله نمی میرند (گزارش جایکا – فصل 4- صفحه 168). بنابراین حداکثر زمان موثر امداد و نجات 4320 دقیقه است، که اززمان وقوع زلزله شمارش معکو آن شروع می شود. با ید توجه داشت که شناخت وضع ایجاد شده پس از زلزله به منظور طراحی صحیح الگوی تجهیزاتی گروههای امداد و نجات ضروری است در این تحقیق به بررسی شرایط پس از زلزله از دو دریچه پرداخته شد: 1. از دریچه نگاه افرادحاضر در زلزله (micro vision) 2. از دریچه نگاه مسئولان اداره بحران (macro vision) بدیهی است در تعیین الگوی تجهیزات گروههای امداد و نجات زلزله توجه به این شرایط بسیار مهم و سرنوشت ساز است. لذا در این تحقیق با بهره گیری از تعاریف انجام شده ، ماهیت بحران، ماهیت زلزله، دستور العملهای امداد و نجات، رسالت گروههای امداد و نجات و شرایط پس از زلزله محورهای نیازمندیهای گروههای امداد و نجات زلزله استخراج شد. سپس بر اساس محورهای استخراج شده با تحقیقات کتابخانه ای و میدانی عناوین تجهیزات مورد نیاز تعیین گردید. با توجه به موارد فوق الذکر نیازمندیهای گروه امداد و نجات به دودسته کلان تقسیم می شود: 1. نیازمندیهای که ناشی از رسالت و ماموریت اصلی گروه امداد و نجات است. 2. نیازمندیهای که بعنوان ملزومات انجام مناسب ماموریت اصلی مورد توجه قرار می گیرد. ضمن اینکه در تعیین نیازمندیهای گروههای امداد و نجات زلزله به موارد زیر توجه شده است. مکان مانند جنگل، کویر، ساحلی، کوهستانی، شهره، کلان شهر، عادی زمان مانند روز، شب، فصل سرما، گرما نوع اقلیم مانند سرد، گرم، مرطوب، خشک / آسیب پذیریهای خاص مانند بیماریهای خاص، شرایط اجتماعی خاص گونه های جانداران منطقه مانند حشرات، حیوانات موذی، حیوانات حشی و همچنین - سبک بار بودن گروه امداد (انفروا خفافا و ثقالا) - ارتباط سازمانی بین گروههای امداد و نجات و گروههای پشتیبان - اهمیت وی‍ژه خودامدادی و دیگر امدادی (توسط همراهان) - اهمیت ویژه در سرعت عمل گروههای امداد و نجات - اهمیت ویژه در ایجاد زمینه های فعالیت تمام وقت گروههای امداد و نجات - اهمیت پیشگیری از پیشرفت ضایعات مصدومین که منجر به معلولیت می شود، مانند شکستگیها، صدمات نخاعی و غیره. - اهمیت ویژه در سرعت و صحت انتقال مصدومین به مناطق امن. با بررسی تمامی شرایط فوق و تجربیات حاصل ازحوادث گذشته در 3 محور برای گروههای امداد و نجات، تجهیزاتی تعیین گردید. تجهیزات نوع A: منظو رتجهیزات انفرادی، استقرار و انتقال گروه امداد است، تجهیزات انفرادی تجهیزاتی هستند که بعنوان ملزومات انفرادی فرد و تجهیزات انفرادی مورد استفاده قرار می گیرد. تجهیزات استقراری تجهیزاتی هستند که بمنظور استقرار گروههای امداد در منطقه بحران زده مورد استفاده قرار می گیرد. تجهیزات انتقال گروه تجهیزاتی هستند که بمنظور انتقال گروههای امداد در منطقه بحران زده مورد استفاده قرار می گیرد. تجهیزات نوع B: منظور تجهیزات مهندسی مورد نیاز گروه امداد است و به منظور انجام ماموریت های گروه های امداد و نجات مورد استفاده قرار می گیرند. تجهیزات نوع C: منظور تجهیزات پزشکی، زیستی و انتقال مصدومین است. تجهیزات پزشکی، تجهیزات تجهیزات مربوط به تشخیص عوامل بیولوژیک منتشره هستند. تجهیزات انتقال، تجهیزاتی هستند که جهت انتقال مصدومین از محل حادثه به مراکز درمانی مورد استفاده قرار می گیرند. نتیجه اینکه با توجه به رسالت گروههای امدادی امداد و نجات زلزله اجرای عملیات امدادو نجات در چند سطح انجام می شود که متناسب با هر سطح و میزان سبک بار بودن و... تجهیزات مربوطه را تعیین می نمایند. بدین صورت که عناوین تجهیزات بصورت بسته های استاندارد (PAKAGE) تعریف گردیده و متناسب با تعداد نفرات و رسالت و ماموریتها و.... تعداد هر بسته تعیین می گردد. بدین ترتیب با در دست داشتن لیست تجهیزاتی و استانداردهای مربوط به امداد و نجات، براحتی می توان به الگوهای تجهیزاتی هر تیم دست یافت.