مطالعه اثر پایه و پیوندک بر میزان جذب و مسمومیت بر در ارقام مرکبان

در مناطق خشک و نیمه خشک که آبهای آبیاری دارای مقادیر بالای بر هستند، سمیت آن مورد توجه می باشد. غلظت بحرانی بر در آب آبیاری برای گیاهان حساس ومقاوم به ترتیب میان 1 و 10 میلی گرم در لیتر تغییر می کند. نشانه های آشکار سمیت بر در برگهای بالغ، زرد شدن حاشیه و یا نوک برگها و یا هر دو آنها و از میان رفتن بافت (نکروز) است. درجهرم و جیرفت زیادی بر در آبهای آبیاری تاحد مسمومیت در بسیاری ازمناطق عامل محدود کننده افزایش عملکرد مرکبات بوده و علاوه بر آن درختان مرکبات با کمبود شدید پتاسیم و عناصر ریز مغذی از جمله آهن، روی و منگنز مواجه هستند. زیادی بر در آبهای آبیاری منطقه چه در آب رودخانه قره آغاج (منطقه خفر) و چه در آبهای استراجی از چاههای دشت جهرم مسئله ساز می باشد و این اخطار جدی برای متخصصین امر در پیدا کردن ارقام مرکبات مقاوم به مسمومیت بر است. در کوتاه مدت مصرف مقادیر بالاتر ازت، کودهای پتاسیمی و روی می تواند سهم مهمی در کاهش مسمومیت داشته باشد. سالم و همکاران (1984) در ارزیابی درختان پرتقال والنسیا پیوندی بر روی پایه نارنج ولکامریانا در شرایط خاکهای آهکی مشاهده نمودند که میزان فسفر و آهن برگ بطور معنی داری نسبت به پایه های دیگر بالاتر بود. از طرف دیگر مشاهده شده است که استفاده از پایه نارنج در خاکهای آهکی موجب افزایش میزان جذب منیزیم، منگنز و بر می شود. پایه ماکروفیلا از قابلیت بهتری در شرایط خاکهای آهکی نسبت به پایه نارنج برخوردارند. پایه ماکروفیلا به خاکهای مختلف سازگار بوده و درخاکهای قلیایی و نسبتا شور رشد خوبی دارد، به طوری که در pH حدود 8 مقاومت قابل ملاحظه ای از خود نشان داده است وبندرت می توان کمبود مواد ریز مغذی را روی این پایه مشاهده نمود. پایه های نارنج موجب افزایش میزان بور در برگ ارقام پیوندی پرتقال هاملین می شوند. نتایج حاصل از آزمایش نشان دهنده اثر متقابل پایه و پیوندک در کاهش میزان مسمومیت بر در ارقام مرکبات می باشد، دراین رابطه مشاهده شده است که اگرچه پایه های سیترنج، نارنگی، راف لمون ورانگپورلایم از میزان بالای جذب بر برخوردارند اما از بین ارقام پیوندی رقم نارنگی امپرور بر روی تمام پایه ها دارای کمترین میزان بر در برگها بود.