اثرات سولفات آهن و کود دامی بر بهبود تغذیه آهن در گوجه فرنگی

کمبود آهن در خاکهای آهکی بسیار شایع بوده و به عنوان یکی از مهمترین عوامل محدود کننده تولید در این خاکها محسوب می شود. برخی از خصوصیات خاک ازجمله pH، درجه حرارت، مقدار کربنات کلسیم، مقدار آب و غلظت بیکربنات درمحلول خاک بر شدت کلروز ناشی از کمبود آهن موثر است. روشهای متعددی در خصوص امکان رفع کمبود آهن در خاکهای آهکی مورد مطالعه قرار گرفته است. از جمله می توان به روش، میزان و زمان مصرف کود و یا نوع کود مصرفی اشاره نمود. هرچند فرم های آلی آهن و فرم های آلی مخلوط شده با مواد معدنی بیشترین منابع کودی مورد استفاده آهن می باشند. اما استفاده از این منابع به دلیل قیمت زیاد آنها عموما از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نمی باشد. مصرف خاکی سولفات آهن به تنهایی جهت رفع کمبود آهن به دلیل تبدیل سریع آهن به فرم ترکیبات غیر قابل استفاده گیاهی کمتر موثر بوده و احتیاج به مصرف مقادیر زیاد آن می باشد. کاربرد سولفات اهن به همراه مواد آلی در رفع کمبود آهن بسیار موثر گزارش شده است. مستقیمی و موتاچ (4). گزارش می کنند که کاربرد مواد آلی به همراه سولفات آهن سبب کاهش کلروز آهن شده است. بر اساس این گزارش اهن موجود در سولفات آهن توسط کلات های طبیعی مواد آلی به طور مرتب در اختیار گیاه قرار می گیرد. توماس و مودرز (7) معتقدند که کودهای حیوانی حاوی ترکیبات کلات کننده است که در انتقال و استفاده آهن در گیاه کمک می نماید ملکوتی و سمر (1) معتقدند که ایجاد کلات های طبیعی، ترشح مواد اسیدی زا در اثر تجزیه شیمیائی، ممانعت از تماس فیزیکی ذرات آهک با آهن کودی، ایجاد شرائط مناسب جهت تهویه و در نتیجه رشد بهتر ریشه و نیز ایجاد شرایط احیایی در میکروسایتهای سطح ریشه از مکانسیم های موثر مواد آلی در رفع کلروز آهن می باشد. بر اساس نتایج تجزیه شیمیایی خاکهای نقاط مختلف استان بوشهر میزان کربنات کلسیم معادل در این خاکها در دامنه حدود 50-60 درصد متغیر بوده و میزان کربن آلی نیز عموما کمتر از 0/5 درصد می باشد. با توجه به کمبود آهن در خاکهای آهکی استان از یک طرف گران بودن منابع کودی کلاتهای آهن از طرف دیگر، این طرح تحقیقاتی به منظور بررسی امکان رفع کمبود آهن از طریق کاربرد سولفات اهن و منابع مختلف کود حیوانی در گوجه فرنگی اجرا گردید.