اثر دو ایزوله بومی باکتری آزوسپیریلوم روی فعالیت آنزیم های فسفاتاز اسیدی و قلیایی در خاک اطراف ریشه گیاه گندم در سطوح مختلف ازت

سال انتشار: 1384
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 2,406

متن کامل این مقاله منتشر نشده است و فقط به صورت چکیده یا چکیده مبسوط در پایگاه موجود می باشد.
توضیح: معمولا کلیه مقالاتی که کمتر از ۵ صفحه باشند در پایگاه سیویلیکا اصل مقاله (فول تکست) محسوب نمی شوند و فقط کاربران عضو بدون کسر اعتبار می توانند فایل آنها را دریافت نمایند.

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

SSCI09_337

تاریخ نمایه سازی: 30 خرداد 1385

چکیده مقاله:

یکی از مهمترین عناصر غذایی که کمبود آن محدود کننده رشد گیاه است فسفر می باشد . در خاک بخش مهمی از آن در ساختمان مواد آلی وجود دارد، بنابراین معدنی شدن آن از نظر تغذیه گیاهان و کشاورزی اهمیت زیادی دارد . فسفاتازهای خاک، نقش مهمی در این معدنی شدن ایفا می کنند . فسفر آلی خاک بین 20 تا 80 درصد کل فسفر لایه سطحی خاک ها را تشکیل می دهد (15) چون گیاهان نیاز فسفری خودشان را از طریق جذب آنیون های فسفات از خاک به دست می آورند، لذا فرمهای آلی فسفر، جهت قابل استفاده شدن برای گیاهان بایستی توسط آنزیم هایی که هیدرولیز استرها و انیدریدهای اسید فسفریک را کاتالیز می کنند، به صورت معدنی درآیند (7). بنابراین سرعت معدنی شدن فسفر آلی در خاک به وسیله غلظت فسفر محلول کنترل می شود (13) فسفو مونو استرازها در واقع فسفاتازهای خاک هستند که به طور گسترده مطالعه شدند و به دو صورت فسفاتازهای اسیدی و قلیایی طبقه بندی می شوند (7) فسفاتازهای اسیدی و قلیایی توسط پروتوزوآ (14) ، قارچ های میکوریز (12) ، کرم های خاکی و میکروارگانیسم ها (10) تولید می شوند . با وجود این، بخش اعظم فسفاتازهای اسیدی خاک اساساً منشاء گیاهی دارند 9) و 18 )ریج و روویرا (16) فعالیت فسفاتاز اسیدی را در ریشه های جوان گندم در حضور و عدم حضور میکروارگانیسم ها اندازه گیری کردند . آنها یافتند که تلقیح با یک میکروارگانیسم تولید کننده فسفاتاز تاثیری روی فعالیت فسفاتاز سطح ریشه نداشت و افزودن مایه تلقیح خاکی فعالیت فسفاتاز ریشه را کاهش داد . با وجود این، استرمن و مک لارن (9) گزارش کردند که میکروارگانیسم های خاک فعالیت فسفاتاز سطح ریشه های جو را افزایش دادند . داگلاس و همکاران (6) در تحقیقی بر روی تاثیر باکتری و آمیب روی فعالیت فسفاتاز اسیدی گیاهblue grama چنین یافتند که حضور باکتری و یا باکتری و آمیب مقدار فعالیت فسفاتاز اسیدی را در کشت هیدروپونیک افزایش داد اما اثری از فعالیت فسفاتاز قلیایی دیده نشد . آلارکون و همکاران (3) نشان دادند که در گیاهان تلقیح شده با گلوموس کلاردیوم در مقایسه با تیمارهای تلقیح توام قارچ و باکتری آزوسپیریلوم و گیاهان شاهد ( بدون تلقیح ) ، مقدار فعالیت آنزیم فسفاتاز اسیدی در محلول خاک به صورت معنی داری افزایش یافت . اما در تلقیح گیاهان (P<0/01) با آزوسپیریلوم مقدار فسفاتاز اسیدی محلول با گیاهان شاهد اختلاف معنی داری نداشت . نتایج یک تحقیق دیگر نشان داد که فعالیت فسفاتاز اسیدی در سیستم ریشه گونه ها و واریته های مختلف غلات با pH و غلظت فسفر قابل استفاده در محلول غذایی همبستگی منفی داشته و نیز فعالیت فسفاتاز اسیدی در واریته های داخل یک گونه متفاوت بود (17) لذا چنین بنظر می رسد که در اثر همیاری بین این باکتری و گیاه گندم مقدار فعالیت فسفاتاز اسیدی و قلیایی افزایش یافته و در نتیجه با انحلال بخش آلی فسفر خاک در تغذیه فسفات گیاه موثر واقع شوند . بررسی منابع موجود نشان می دهد که بیشترین توجه به نقش تثبیت ازت این باکتری ها شده و به سایر اثرات باکتری کمتر پرداخته شده است . از طرفی هر چند در پاره ای از مطالعات مذکور، به نحوی به خصوصیات PGP این باکتری ها اشاره گردیده ولی اکثراً اقدام به اندازه گیری شاخص های کمی در این خصوص نشده است . در این تحقیق، به منظور اثبات برخی خصوصیاتPGP در ایزوله های بومی این باکتری، در سه نوبت به ترتیب 20 ، 40 و 60 روز پس از کشت گیاه گندم، اقدام به اندازه گیری کمی فعالیت آنزیم های فسفاتاز اسیدی و قلیایی در خاک اطراف ریشه گیاه گندم شده است .

نویسندگان

داود فرج زاده

دانشجوی کارشناسی ارشد گروه خاکشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

ناصر علی اصغرزاده

استادیار گروه خاکشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

رقیه حاجی بلند

استادیار گروه علوم گیاهی دانشکده علوم طبیعی دانشگاه تبریز

هادی اسدی رحمانی

عضو هیئت علمی بخش بیولوژی خاک موسسه تحقیقات خاک و آب تهران