بررسی تاثیر عناصر ریز مغذی در میزان عملکرد کمی و کیفی گلرنگ بهاره

گلرنگ یکی از گیاهان روغنی است ( با 35 تا 40 درصد روغن ) که در خاور نزدیک، هند، چین و ژاپن کشت می شده و در سال های گذشته در خراسان آذربایجان و اصفهان کشت آن رایج بوده است گونه های وحشی گلرنگ در نواحی مختلف استان کرمانشاه به فراوانی یافت می شود و به صورت علف هرز در مزارع و حاشیه آن ها می روید . سطح زیر کشت آن در سنوات قبل 1000 هکتار با متوسط عملکرد 700 کیلوگرم در هکتار اعلام شده در حالی که اکنون به تنهایی در استان کرمانشاه 3 هزار هکتار گلرنگ کشت و کار می شود بعد از روغن کشی، دانه گلرنگ حاوی 24 درصد پروتئین است به دلیل سیستم ریشه ای قوی این گیاه که تا عمق 210 تا 270 سانتیمتری نفوذ می کند، به خوبی قادر است از ازت موجود در خاک که به اعماق پایین تر انتقال یافته و همچنین رطوبت موجود استفاده نماید آزمایش های انجام شده در هندوستان نشان می دهد که مصرف 25 کیلوگرم سولفات روی در هر هکتار موجب افزایش معنی دار عملکرد دانه گلرنگ شده است در تحقیق دیگری که در هند به عمل آمده نشان می دهد که مصرف 10 کیلوگرم بوراکس، 25 کیلو گرم سولفات منگنز و 25 کیلوگرم سولفات روی موجب افزایش معنی دار عملکرد دانه گلرنگ شده است . در جنوب شرقی آسیا بسیاری از گیاهان روغنی نسبت به مصرف بور عکس العمل مثبت از خود نشان داده اند . به گونه ای که در 80 کشور این عکس العمل برای 132 محصول گزارش شده است یرمانوس و همکاران (1996) نشان دادند که مصرف کود های ازته و کود حاوی آهن موجب افزایش معنی دار عملکرد دانه شده است تحقیقات در مورد عکس العمل گلرنگ به مصرف کود های ریز مغذی در کانادا نشان می دهد که اولا این گونه تحقیقات چندان وسیع نبوده و تحقیقات به عمل آمده هم نشان می دهد که عکس العمل گلر نگ در این مورد کم می باشد و علایم کمبود عناصر ریزمغذی معمولا در نواحی سرد، بهار مرطوب، خاک های ماسه ای با مواد آلی کم بروز می کند در تحقیات انجام شده توسط یاری و همکاران (2002) اثرات پنج میزان کود روی و منگنز به همراه سه رقم مختلف گلرنگ به تحقیق گذاشته شد . بیشترین عملکرد از تیمار S200 Ti20Ma10 به دست آمد . نتایج نشان می دهدکه اختلاف معنی داری بین درصد روغن، پروتئین و کربوهیدرات برگ وجود دارد [.10] تیمار های کودی نسبت به شاهد موجب افزایش درصد روغن دانه گلرنگ شده است . تأثیر روی و منگنز نسبت به سایر تیمار ها موجب افزایش بیشتر روغن در دانه ها شده است . همچنین تاثیر توام روی و منگنز موجب گردید که عملکرد دانه 59/6 درصد نسبت به شاهد افزایش یابد .