محور مقاله: پیدایش و رده بندی خاک- بررسی تغییرپذیری خصوصیات کانی شناسی خاک های واقع شده در موقعیت های مختلف شیب

کانی های رسی با خصوصیات ویژه خود جزو فعال خاک به شمار می روند و بدون شناخت آنها، اظهار نظر درباره مسایل تغذیه گیاه،فرسایش و حفاظت خاک، فرآیندهای تشکیل خاک و حتی خصوصیات مهندسی و مکانیکی خاک صحیح نخواهد بود. این مطالعه جهت بررسیتغییرپذیری کانی شناسی خاک درموقعیت های مختلف شیب و سه نوع ماده مادری متفاوت (گابرو، فیلیت و شیل) در غرب استان گیلان، دردامنه های شمالی رشته کوه های البرز و جنوب غرب سواحل دریای خزر انجام شد. پس از حفر خاکرخ ها، پروفیل ها تشریح و از افق های سطحی وزیر سطحی همه خاکرخ ها نمونه هایی برای بررسی کانی های رسی به روش پراش پرتو ایکس تهیه شد. نتایج نشان داد که بالا بودن میزان رس وکربن آلی در موقعیت پای شیب، به علت هوادیدگی بیشتر کانی ها بوده که در نتیجه آن کانی ایلیت به ورمی کولیت تبدیل شده است. در هر سهنوع مواد مادری، حداقل مقدار پتاسیم تبادلی در موقعیت پای شیب وجود دارد که دلیلی بر حضور کانی های تثبیت کننده پتاسیم (ورمی کولیت)می باشد. وجود هیدروکسی آلومینیوم بین لایه ای در موقعیت شیب پشتی، به دلیل شروع فرآیندهای فرسایشی و تراکم کم پوشش گیاهی و درنتیجه کاهش در میزان کربن آلی می باشد. وجود هیدروکسی آلومینیوم بین لایه ای بیشتر در موقعیت پای شیب نسبت به شیب پشتی به دلیلوجود شرایط مناسب برای هوادیدگی بهتر و میزان آهن بلوری بیشتر و همچنین فرآیندهای فرسایشی از بالادست شیب و رسوب در این موقعیتشیب می باشد.

کلیدواژه ها:

سطوح ژئومورفیک ، کانیهای رسی ، پراش پرتو ایکس