چگونگی و جایگاه توسعه روستایی در برنامه های توسعه

حدود شش دهه است که برنامه توسعه میان مدت در کشور اجرا می شود. بخش وسیعی از جغرافیای این سرزمین که اتفاقاً کانون تولید می باشند از منافع برنامه های توسعه کمتر بهره مند هستند. عدم تعادل های منطقه ای، بهره مندی ناکافی از امکانات، خدمات مناسب و تخریب محیط زیست و در واقع دسترسی نامناسب به بسیاری از شاخص های دیگر از جمله شاخص های توسعه انسانی، فضای کسب و کار و غیره از نشانه های این وضعیت در مناطق روستایی است. بررسی ها بیانگر این واقعیت است که نه تعریف مشخصی از توسعه ارایه شده است و نه روش و الزامات آن درست و هماهنگ می باشند، ضمن این که در این بین توسعه روستایی به عنوان اساس و پایه توسعه ملی در حاشیه قرار گرفته است. برای دستیابی به توسعه پایدار روستایی که جامعیت لازم را داشته، مستمر، هدفمند و متناسب باشد، نیاز به تدوین برنامه چند سطحی با مشارکت واقعی ذینفعان امری اجتناب ناپذیر می باشد. لذا مساله تحقیق این است که جایگاه توسعه روستایی در برنامه های توسعه کجاست یا سیستم سیاست گذاری کشور چه جایگاهی برای روستاها قایل است. این مقاله کنکاشی در برنامه های پنج ساله بوده و به دنبال تبییین جایگاه توسعه روستایی درآیین برنامه ها می باشد. بررسی این موضوع و پاسخ به این سئوال در برنامه های پنج ساله به ویژه در نظام های برنامه ریزی مد نظر است. آیین پژوهش از نوع کاربردی- توسعه ای است و یک پژوهش موردی زمینه ای بوده که از مطالعات کتابخانه ای و اسناد دست اول استفاده کرده است. برنامه های توسعه نشان داد که جایگاه توسعه روستایی در نظام های برنامه ریزی مناسب نبوده و با آنچه که استحقاق آن را داشته، فاصله گرفته است و تغییر نوع نگاه نزد سیاست گذاران، برنامه ریزان و مدیریت توسعه کشور نسبت به روستا یک ضرورت جدی قلمداد می گردد.

کلیدواژه ها:

روستا ، توسعه روستایی ، برنامه های پنج ساله ، برنامه های توسعه