آنالیز و تحلیل نمود پراکنده رویی شهری در شهر زنجان

اگر توسعه پایدار شهری را کارآمدی اقتصادی، عدالت اجتماعی و حفظ محیط زیست بدانیم، یکی از شرط های مهم تحقق آن بهینه سازی بهره گیری از زمین شهری است. عرضه بیش از حد زمین و بهره برداری نادرست از آن موجب شده تا هکتارها زمین که از مناسب ترین تاسیسات و خدمات شهری برخوردار هستند به صورت بلااستفاده و غیر فعال باقی بمانند. این پدیده در ادبیات جهانی از آن به پراکنده رویی یاد می شود. شهر زنجان به دلیل کمبود برنامه های مدیریت رشد شهری و فقدان قوانین واحد و جامع در مورد نظارت و کنترل رشد شهرنشینی، شاهد تخریب زمینهای کشاورزی، استفاده از زمینهای حاشیه شهر به صورت توسعه پراکنده می باشد . بنابراین این شهر به عنوان نمونه، مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از این پژوهش تحلیل علل و عوامل موثر بر شکل گیری پراکنده رویی و بررسی و شناخت الگوی گسترش و رشد کالبدی شهر زنجان می باشد. یافته های این پژوهش از نظرات اوینگ و تسای و دیگران در مورد پراکنده رویی و عوامل تاثیرگذار آن پشتیبانی کرده و نشان می دهد که با مطالعه ی ویژگی های پراکنده رویی و بررسی هر یک از عوامل استخراج شده (تراکم، اختلاط کاربری، مرکزیت و دسترسی و غیره) ، می توان گسترش آتی شهرها را در نمونه های مشابه از طریق به کارگیری سیاست های مناسب کنترل و هدایت نمود.

کلیدواژه ها:

پراکنده رویی ، توسعه پایدار شهری ، برنامه ریزی شهری ، توسعه پراکنده شهری