افقهای نوین درمانی در دامپزشکی: MicroRNAsو Telomerase

در سالیان اخیر، بیوتکنولوژی ملکولی با بهره گیری از مکانیسمهای بیولوژیک سلولی - ملکولی بدن موجودات زنده توانسته است افقها ی جد ید را عرصه تشخیص، درمان و پیشگیری بیماریها در پزشکی و دامپزشکی فراهم نما ید . در این میان، اگر هدف درمان بیماری باشد، اکثر بیماریهای باکت ریایی با آنتی بیوتیکها قابل درمانند ولی بیماریها ی و یروسی و سرطانها جزو بیماریهایی هستند که درمان موثری برای آنها وجود ندارد و یا اغلب رژ یم درمانی خاصی برای انها موجود نیست . سلولهای طبیعی در انسان و حیوانات دارای یک توالی DNA غیر کد شونده در انتهای کروموزومها می باشند که متشکل از تکرارها ی هگزا نوکلئوتید TTAGGG می باشد . در طی هر سیکل تقسیم سلولی، DNA تلومر یک که متشکل از 30 الی 100 جفت باز میباشد، به علت اشکال در تکثیر انتها یش از بین می رود . تلومرها که مسئول پا یداری کروموزومها و همین طور جلوگیری از تکثیر ژنها ی معیوب میباشد و تلومرازها که آنزیمهای رونوشت برداری معکوسRNA می باشد اهداف مناسبی برا ی درمان سرطانها می باشند، در اکثر سرطانها سلولها ی توموری حاوی تلومراز بوده که جهت نگهداری طول تلومر آنها و به نوبه خود تکثیر افسار گسیخته سلو لهای سرطانی لازم می باشد . نکته قابل تامل این است که تومورها تلومرها ی کوتاهتری را در مقا یسه با سلولها ی نرمال دارند و ا ین نکته از ا ین نظر مهم است که سلولهای سرطانی ممکن است حساسیت بیشتری به نابودی توسط موادی که از تکثیر تلومرهاجلوگیری مینمایند داشته باشد . همین طور میکرو RNA ها که شامل یک RNA د و رشته ا ی حاوی 21-24 نوکلئوتید میباشند که توسط پیش سازهای رونوشت برداری ایجاد گرد یده و متعاقبا بوسیله مراحل بعدی پردازشی که توسط اعضا یی از خانوادهRNAseIII, Drosha, Dicerصورت می پذیرد، کامل می گردند . اهمیت miRNA در تکوین و رشد عادی سلولها و متابولیسم به تازگی مورد شناسا یی قرار گرفته است . همچنین ارتباط بین کمبود یا افزا یش miRNA با تعداد ی از بیماریهای مهم بالینی، از جمله آنفارکتوسهای میوکارد و سرطانها مورد تاکید قرار گرفته است . بنابرا ین مهار فعالیت miRNA و یا افزا یش فعالیت آنها میتواند کاربردها ی درمانی داشته با شد که به همراه پیشرفتهای اخیر در درک تنظیم فعالیت تلومراز و ساختار تلومر و همین طور شناسا یی پروتئینهای وابسته به تلومر و تلومرازها، راهها ی تازها ی را برای تداخلات درمانی گشوده است که به طور مفصل در این مقاله مورد بحث قرار خواهند گرفت .