بررسی اثرات تجویز آهن و مس بر فاکتورهای خونی، رشد و سلامت گوساله ها شیری

به منظور ارزیابی تأثیر تجویز آهن و مس بر روی برخی از فاکتورهای خونی و بیوشیمیایی و نیز تاثیر آن روی رشد و نمو و میزان وقوع بیماری های دوران نوزادی گوساله ها، تعداد 24 راس گوساله شیری نژاد هل شتاین از بدو تولد تا سن چهار هقتگی در 4 گروه شاهد، آزمایش 1 ، آزمایش 2 و آزمایش 3 مورد بررسی قرار گرفتند . در هر گروه گوساله ها از لحاظ تعداد زایش مادر، جنس و فصل تولد متوازن بودند . همچنین کلیه شرایط تغذیه ای، محیطی و مدیریتی برای گوساله های گروههای آزمایشی یکسان انتخاب گردید . گوساله های گروه شاهد هیچ تزریقی دریافت ننمودند . به گوساله های گروه آزمایش 1 میزان 1000 میلیگرم آهن به فرم آهن دکستران در روز دوم بعد از تولد بصورت عضلانی عمیق تزریق شد . به گوساله های گروه آزمایش 2 میزان 160 میلی گرم مس به فرم کمپلکس مس - متیونین در روز چهارده بعد از تولد بصورت عضلانی تزریق شد . در گوساله های گروه آزمایش 3 تزریق توأم آهن و مس در روزهای ذکر شده انجام شد . در زمانهای 24-48 ساعت اول بعد از تولد و 7 ، 14 ، 21 و 28 روزگی نمونه خون واجد ماده ضد انعقاد جهت اندازه گیری پارامترهای خونی شامل تعداد تام گلبول های سفید، گلبول های قرمز، پلاکتها، هموگلوبین، هماتوکریت، اندیس های گلبول های قرمز و شمارش تفریقی گلبولهای سفید و همچنین تعیین پروتئین تام پلاسما و فیبرینوژن، اخذ گردید . همچنین در 24-48 ساعت ابتدایی و سپس پایان هفته های دوم 14) روزگی ) ، سوم 21) روزگی ) و چهارم 28) روزگی ) نمونه خون جهت جدا کردن سرم و اندازه گیری آهن، مس و ظرفیت تام اتصال به آهن اخذ گردید . جهت ارزیابی رشد ونمو، وزن تمامی گوساله ها در بدو تولد و نیز در پایان هفته های اول، دوم، سوم وچهارم اندازه گیری و ثبت گردید . همچنین به منظ ور ارزیابی و مقایسه میزان وقوع بیماری دوران نوزادی گوساله ها، در طی مدت انجام طرح، تعداد روزهای درمان گوساله های بیمار ثبت گردید . پس از تجزیه و تحلیل نتایج توسط روشهای مختلف آماری مشخص گردید که مقادیر شاخصهای گلبول قرمز ( هماتوکریت، تعداد گلبول های قرمز و هموگلوبین ) در گروه توأم در مقایسه با سایر گروهها بالاتر بوده و اختلاف معنی داری بین این گروه و سایر گروهها وجود دارد . اگر چه مقادیر اندیس های گلبول های قرمز در همه گروهها یک روند کاهشی را در طی دوره نشان می دهند ولی میزان این کاهش در گروههای آهن و توأم خفی ف تر می باشد . از لحاظ تعداد مطلق و شمارش تفریقی گلبولهای سفید و همچنین میزان پروتئین تام، فیبرینوژن وپلاکت اختلافات پراکنده ای بین گروههای مختلف مشاهده گردید میزان آهن سرم در گروههای آهن و توأم بر خلاف دو گروه دیگر یک روند افزایشی را در طی دوره نشان می دهد و اختلاف معنی داری بین گروه آهن با گروههای شاهد و مس وجود دارد . از لحاظ میزان ظرفیت تام اتصال به آهن یک روند افزایشی در گروه شاهد و یک روند کاهشی در گروه آهن مشاهده می گردد که منجر به اختلاف معنی داری بین این دو گروه در پایان دوره گردیده است . از لحاظ مس سرم، گروه توآم در مقایسه با گروههای مس و شاهد مقادیر بالاتری را در پایان دوره نشان داد . میزان اضافه وزن در گروه توأم در مقایسه با سایر گروهها بیشتر می باشد و پس از این گروه، گروههای آهن و مس و شاهد بترتیب دارای اضافه وزن بهتری بودند . میزان وقوع بیماری و تعد اد روزهای درمان بین گروههای چهارگانه اختلافی نشان نداد