تجزیه عنصری و کانی شناسی رسی جلای بیابان متأثر از توفان های گرد و غبار قدیمی در جنوب استان کرمان

جلای بیابان از جمله پدیدههای ژئومورفولوژیکی حاصل از توفانهای گردوغبار در مناطق خشک و نیمهخشک جهان است. بررسی خصوصیات مورفولوژیکی، شیمیایی و کانی شناسی رسی جلای بیابان از جمله روش های مفید کسب اطلاعات در مورد ویژگیهای گردوغبار مناطق بیابانی در گذشته میباشد. این پژوهش بهمنظور بررسی خصوصیات مورفولوژیکی، شیمیایی و کانی شناسی رسی جلای بیابان در منطقه کهنوج انجام شد. منطقه مورد مطالعه با اقلیم بیابانی نیمه خشک، میانگین بارش سالانه 15/2 میلیمتر و متوسط دما سالانه 26/6 درجه سلسیوس در منطقه کهنوج و در 40 کیلومتری شرق فاریاب قرار دارد. سنگ های غالب دارای جلای منطقه از سطح شکل اراضی پدیمنت پوشیده جمع آوری گردیدند و مورد مطالعه مورفولوژیکی، شیمیایی و کانی شناسی رسی قرار گرفتند. جلای بیابان در این منطقه به رنگ قهوهای متمایل به قرمز بود. نتایج تجزیه عنصری نشان داد که عناصر سیلیسیم، آلومینیوم، آهن و کلسیم در جلای این منطقه غالب میباشند. جلاهای غنی از آهن، Si+Al و رس این منطقه در طی یک دوره اقلیمی خشک تشکیل شده اند. کانی شناسی رسی جلاهای مورد مطالعه حاکی از وجود کانیهای رسی کلریت، سپیولیت، ایلیت، پالیگورسکیت، کائولینیت، زئولیت، فلدسپار و کوارتز میباشد. نتایج تحقیق نمایانگر این است که جلای بیابان اطلاعات با ارزشی در مورد ترکیب گردوغبار قدیمی و نیز تغییرات اقلیمی در مناطق خشک و نیمه خشک فراهم می آورد.

کلیدواژه ها:

اقلیم گذشته ، ایران مرکزی ، جلای بیابان ، گردوغبار ، مناطق بیابانی