تحلیل ماهوارهای- سینوپتیک توفان گرد و غبار فراگیر بهمن 1393 با استفاده از مدل HYSPLIT و شاخص عمق نوری هواویز (AOD)

در این پژوهش کوشش شد تا توفان گرد و غبار فراگیر بهمن ماه 1393 که بخش عمده ای از جنوب غرب و غرب کشور را درگیر نمود با استفاده از مدل HYSPLIT و شاخص عمق نوری هواویز (AOD) تحلیل شود. بررسی نقشه های عمق نوری هواویز(AOD) بار گرد و غبار ،(Dust Load) غلظت گرد و غبار سطحی (Dust Surface Concentration) و رسوب خشک گرد و غبار (Dust Dry Deposition) مستخرج از سنجنده مودیس (Modis) حاکی از استقرار هسته اصلی گرد و غبار بر روی استان خوزستان است. مطالعه سینوپتیک دوره مزبور نشان داد که آنومالی منفی رطوبت خاک 10-0 سانتیمتر نسبت به میانگین بلند مدت آن به همراهی آنومالی مثبت فشار سطح زمین باعث پایداری بیشتر جو منطقه شده و از این رو به دلیل انباشت هوا و عدم تخلیه آن سبب تداوم روزهای گرد و غباری در این ماه گردیده است. مدل رهگیری جریان باد (HYSPLIT) و روشهای سیر پس گرد و جلوگرد نشان داد که جریانات از عربستان شروع شده و با جهتی تقریبا جنوب غربی- شمال شرقی به جنوب غرب ایران واردشده و علاوه بر خوزستان تا مرکز ایران و شرق کشور پیشروی نموده است. به طور کلی می توان افزایش گرمایش جهانی و کاهش رطوبت خاک منطقه بر اثر خشک شدن تالاب هورالعظیم در سالهای اخیر را یکی از عوامل برخاستن گرد و غبار در این موقع از سال ذکر نمود. در نهایت نتایج این تحقیق حاکی از وقوع این توفان با منشاء خارجی بیابان عربستان و همچنین منابع داخلی است.

کلیدواژه ها:

تحلیل سینوپتیک ، توفان گرد و غبار ، شاخص عمق نوری هواویز HYSPLIT مدل(AOD)