مدیریت آلودگی هوای شهرهای بزرگ با استفاده از تصاویر ماهواره ای و سیستم اطلاعات مکانی (مطالعه موردی: شهر تهران)

آلودگی هوا در شهرهای بزرگ یکی از مشکلات اساسی است که جهت رفع و کاهش آن نیاز به انجام برنامه های متعدد مدیریتی و زیست محیطی می باشد. از منابع عمده این آلودگی فعالیت های صنعتی، شهری وحمل و نقل را می توان نام برد که مقدار زیادی از انواع آلاینده ها را وارد هوا نموده و سبب کاهش کیفیت آن می گردند. تنوع مواد آلاینده و تولید در حجم زیاد، پراکندگی مکانی مراکز تولید، کنترل و اندازه گیری آلاینده ها را با مشکل مواجه می سازد. موادی همچون مونوکسید کربن، دی اکسید گوگرد، هیدروکربن های سوخته نشده و ترکیبات سربی از موادی هستند که باعث آلودگی هوا می شوند و مهمترین آنها مونوکسید کربن است. امروزه سیستم های تبادل داده، پردازش، تجزیه و تحلیل و مدلسازی از ارکان مهم سیستم های مدیریت و کنترل کیفیت هوا می باشد. در این تحقیق با استفاده از امضای طیفی گاز مونوکسید کربن به عنوان موثرترین گاز در آلودگی هوا، تصاویر LANDSAT+8 و MODIS به دلیل داشتن قدرت تفکیک مکانی بهتر نسبت به سنجنده های هواشناسی و باندهای طیفی مناسب، الگوریتم تناسب باندی و حد آستانه گذاری و سیستم اطلاعات مکانی (GIS)، توزیع مکانی گاز مونوکسید کربن در شهر تهران در ابتدای 2015 مدلسازی شده و سپس جهت ارزشگذاری مدل ایجاد شده، نقشه های ایجاد شده با نقشه های ارایه شده توسط شرکت سنجش کیفیت هوای تهران مقایسه شدند. مقایسه نقشه های مورد بحث با استفاده از ماتریس خطا انجام شد و نتایج بدست آمده در 4 نوع دقت، کلی، تولیدکننده، کاربر و ضریب کاپا بررسی شد. نتیجه میانگین دقت های بدست آمده بهتر از 80 درصد بدست آمد که گویای مناسب بودن روش و داده های مورد استفاده برای مدلسازی می باشد.

کلیدواژه ها:

آلودگی هوا ، مونوکسید کربن ، تصاویر ماهواره ای ، GIS