بررسی چگونگی توزیع فرآیندهای فرانقش تجربی زبان در کتاب زبان آموزی پیش دبستانی های تحت نظر بهزیستی

زبانشناسی نقش گرا یکی از سه نگرش اصلی زبانشناسی نظری است که در آن نقش و معنا تواما در نظر گرفته می شود. مقاله حاضر، از گرایش های مختلف نظریه نقش گرایی، نقش گرایی هلیدی را به عنوان چارچوب پژوهشی برگزیده است. هلیدی برای زبان سه فرانقش اصلی قایل است و معتقد است که کودک در جریان زبان آموزی به تدریج هر یک از این فرانقش ها را می آموزد و به تدریج گفتار خود را به گفتار بزرگسالان نزدیک می کند. در این مقاله پس از اشاره به اهمیت آموزش پیش از دبستان و نقش برجسته زبان آموزی در کسب مهارت های اجتماعی توسط کودک و معرفی فرانقش تجربی زبان به عنوان ابزار مهم ارتباطی، به تحلیل معنایی کتاب زبان آموزی پیش دبستانی های تحت نظر بهزیستی می پردازیم. پژوهش حاضر از نوع تحلیلی-توصیفی است. به این ترتیب متن داستانک های این کتاب در قابل شش فرآیند مادی، ذهنی، رابطه ای، بیانی، رفتاری، و وجودی طبقه بندی و الگوی کاربرد فرآیندها ارایه می شود. نتایج نشان می دهد که از مجموع ۲۶۰ فرآیند شناسایی شده، فرآیند مادی با ۴۱/۹۲ درصد رخداد پربسامدترین فرآیند می باشد. درصد رخداد سایر فرآیندها عبارت است از: فرآیند رابطه ای ۲۳.۴۶ درصد، فرآیند ذهنی ۱۵/۷۶ درصد، فرآیند بیانی ۱۱/۵۳ درصد، فرآیند رفتاری ۵/۷۶ درصد، و فرآیند وجودی ۱/۵۳ درصد. از این میان رخداد بسیار کم فرآیندهای رفتاری و وجودی قابل تامل است و نشان می دهد که این دو فرآیند به درستی به کودک معرفی نشده اند. در کل، در این کتاب، کودکان با ۹۱ نوع فعل مختلف آشنا می شوند: ۶۱ فعل مادی، ۱۲ فعل ذهتی، ۲ فعل رابطه ای، ۴ فعل بیانی، ۱۰ فعل رفتاری، و ۴ فعل وجودی.

کلیدواژه ها:

زبان آموزی پیش دبستانی ، دستور نظام مند نقش گرای هلیدی ، فرانقش تجربی ، فرآیند مادی ، فرآیند ذهنی ، فرآیند رابطه ای