شفافیت در معماری

نقطه مقابل مفهوم فضای بسته و تمام شده، مفهوم شفافیت و تداوم قرار دارد، در چنین فضایی، مسیر حرکت انسان و یا نگاه او در تداومی پیوسته صورت می گیرد، به طوری که گشایش های فضایی در خطوط افقی و عمودی موجب شفافیت در لابه لای دیوارها و ستون ها می گردد که دور نما و منظر نهایی در افقی لایتناهی و مستهیل، مجدداً جان و جلوه تازه به خود می گیرد. هنگامی که با نور کار می کنیم در جستجو برای سبکی و شفافیت هستیم و از حذف کردن چیزهای زائد می فهیم که چه چیزهایی ضروری هستند و معماری را به عنوان یک فضای سراسر شفاف و پوسته نازک و شفاف که بین انسان را احاطه می کند وفضاهای شهری را متجانس می کند. اصل شفافیت از اصول مهم هستی بوده و معنای آن حرکت همیشگی و تکامل هستی از کیفیت مادی به کیفیت روحی است.شفافیت معماری ایران را عمدتا بایستی در شفافیت فضایی آن سراغ گرفت و می توان گفت، معماری به طور کلی روند رسیدنبه اصل شفافیت و کاهش ماده تا رسیدن به فضا را طی می کند. در بین شهرهای ایران معماری شهر اصفهان شاید یکی از غنی ترین معماری ها با توجه به این اصل باشد. چون این شهر در دوره های سلجوقی و صفوی مرکز حکومتی ایران بوده و با توجه بهقدرت، وسعت و رسمیت داشتن دین اسلام و مذهب تشیع در این ادوار، بناهای زیادی را در این مکان می توان مورد تحلیلقرار داد. در بین بناهای تاریخی اصفهان شاید هیچ بنایی به زیبایی کوشک هشت بهشت نتواند بر اصل شفافیت تاکید کند. شفافیت در این بنا هم درمجموعه باغ و کوشک هشت بهشت و هم در جز به جز اجزای معماری این کوشک مشهود می باشد برای انجام تحقیق علاوه بر بازدید ومطالعات میدانی، از مطالعات کتابخانه ای و بررسی مقاله های موجود و مرتبط با این موضوع استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد در این بنا وحدت به حدی می رسد که مرز بین فضای بیرون و درون از میان برداشته می شود و سه فضای اصلیاین کوشک یعنی باغ، ایوانها و فضای مرکزی به یکدیگر متصل شده و گویی فضای باغ از درون بنا عبور می کند و این کالبد بنا مانعی در مقابل سیلان فضا نیست و نهایت شفافیت و سبکی فضایی است.