گونه شناسی پلان خانه های جنوب تهران با تاکیدبرنگرش فرهنگی-اجتماعی

هرفضا در هرظرف مکانی نشان دهنده نوع فعالیتی است که در آن صورت می گیردومحققان معتقدند که شکل ظرف مکان (خانه)معلولی است ازفرهنگ آن خانه. حریمدر حقیقت از ابعاد پنهان مسکن است که معماران معاصر برای تأمین خواستههای الهی و معنوی ساکنین محتاج به شناسایی آن می باشند. در حقیقت حریمهاله ای به وجود می آورد و مانع از تجاوز دیگران می شود و این تغییر وتحولات که روز به روز در حال گسترش است و ابعاد حریم را مشکل ساز ساختهاست، دلیلی بر بحران هویت مسکن معاصر است که متأسفانه اخیراً گریبان گیرصنعت خانه سازی کشورمان شده است, هرچند امروزه افزوده شدن هویت مدرن امریلاجرم و کاملاً محسوس است, ولیکن این مسئله موجب ظهور هویت های چندگانه بامیزان تأثیر متفاوت در کشورگردیده است از طرفی مسکن نهادی است که درراستای یک رشته مقاصد پیچیده به وجودآمده و صرفا یک ساختار نیست. ازآنجایی که ساختن یک مسکن پدیده ای فرهنگی است، شکل مسکن و سازمان و نظمفضایی آن، شدیدا متأثر از محیطی فرهنگی است که مسکن به آن تعلق دارد.دراین مقاله به بررسی تطبیقی نگرش فرهنگی -اجتماعی, خانه های دوره هایقاجار,پهلوی و معاصر پرداخته شده است وعوامل موثردراین نگرش از قبیلحساسیت فضایی,سازمان فضایی عرصه بندیها وهویت...موردارزیابی قرارگرفته استوبرای درک مفهوم حریم ازمدل BDRS استفاده شده است که حریم فضایی رابراساس چهارتعریف مانع, فاصله, مرتبه وحلقه مورد ارزیابی قرار می دهد وچنانچه شناساییحریم فضایی در قالب مدلی تحلیلی سامان گیرد، زمینه های پیش بینی رفتارهایاحتمالی در فضاهای مورد نظر مسکن سنتی و تفاوت آن با مسکن معاصر نیز بهدست خواهد آمد. روش تحقیق مورد استفاده ترکیبی بود. که شامل مطالعاتکتابخانه ای وتحقیقات میدانی بوده است و انتخاب نمونه موردی از خانه هایسنتی و معاصر شهر تهران ومنطقه جنوب تهران انجام می گیرد.

کلیدواژه ها:

ابعاد حریم ، هویت ، مسکن سنتی ، مسکن معاصر ، بافت سنتی تهران