باغ، مکانی برای تجلی هویت و فرهنگ در شهرسازی امروز با تأکید بر شهر شیراز

فرهنگ متمایز کننده جوامع از یکدیگر است و درهرجامعه موجب تمایز و تشخیص آن جامعه در مقابل دیگران می شود و به عبارت دیگر به آن جامعه هویت می بخشد و فرهنگ، سازنده اصلی هویت یک جامعه است. باغ ایرانی با پشتوانه معنایی و مفهومی خود،برآمده از فرهنگ مردم ایران زمین بوده و در تمامی جوانب زندگی مردم ایران حضور خود را نشان می دهد و چون هر پدیده دیگری، تاثیرات متقابل خود را در وجوه گوناگون فرهنگ و هنر ایران بر جای می گذارد. در بسیارى از فرهنگ ها، انسان و طبیعت به مثابه یک کلیت اند و شناخت نحوه تعامل انسان بامحیط طبیعى نیزبرهمین اساس است. نتیجه این نوع ارتباط، همواره زمینهساز صناعت و خلق بسیارى از هنرها و نیز موجب شکل گیرى الگوى باغ ایرانى پردیس ، به ویژه باغ هاى متأثر از ارزش هاى اسلامى در منظر فرهنگى ایران شده است. باغ ایرانی انعکاسی از فرهنگ و تخیل انسان در پرداختن به طبیعت است که به عنوانعامل هویتی و نمایش عینی باورهای جامعه ایفای نقش می کند. باغ ایرانی راهی است به درونی ترین لایه های اندیشه و خیال، تعبیری از معنای زندگی، غایت انسان، ازلیت و ابدیت، بهشت و زندگی و جلوه های زمینی از عالم ملکوت به روایت ایرانیان است.شهر شیراز شهر سبز، شهر باغ های تاریخی و شهری که القاب و توصیفاتش با سبزی و خرمی گره خورده و یادگار دوران گذشتهاست. باغ در فرهنگ ایرانیان از جایگاه ویژه ای برخوردار است و شیراز از قدیم به داشتن باغ های بسیار و زیبا مشهور بوده است. درمقاله حاضر، برای بررسی و جمع آوری اطلاعات، از روش مطالعات اسنادی و کتابخانه ای استفاده شده است. در این مقاله ضمن بررسی مفهوم فرهنگ و هویت و نقش آن در سیمای شهری، به بررسی باغ ایرانی پرداخته و این مقوله به عنوان عنصری هویت بخش در شهر مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج حاصل حاکی از این است که باغ می تواند به عنوان عاملی هویت ساز و تاثیر گذار بر فرهنگ و هنر مردم شهر شیرازعمل نماید.

کلیدواژه ها:

فرهنگ ، هویت ، باغ ایرانی ، سیمای شهر ، شهر شیراز