معماری سنتی، معماری معاصر و فرآیند جهانی شدن در ایران

جهانی شدن پدیده ای است که می توان آن را نتیجه مدرنیزه شدن دانست، امری که به دنبال یکسان سازی الگو های زندگی افراددر تمام زمینه ها می باشد. و زمینه را برای نوعی یکپارچگی و هماهنگی معماری در سطح جهانی فراهم آورده است. این امرموجب به انزوا رفتن معماری سنتی نواحی مختلف جهان شد. در واقع پدیده جهانی شدن را می توان حرکت به سمت و سوی یک معماری واحد دانست. استفاده از طرح هایی که به علایق اشخاص کمتر پرداخته و بیشتر به سلایق گروهی و مشترک افراد توجه داشت. با ورود مدرنیته به کشور های در حال توسعه ای چون ایران فرهنگ سنتی آنها با تغییرات سریعی در تمامی زمینه هایجامعه روبرو شد. سنت های معماری نیز چون سایر سنت های این کشور ها در اثر فشار مدرنیزاسیون رو به افول گذاشت. در ایران نیز پس از پیروزی انقلاب اسلامی همچون بسیاری از کشور های اسلامی تغییرات عمیقی در تبدیل معماری سنتی به معماری معاصر صورت گرفت. وقوع تحولات گسترده ناشی از ارزش های انقلاب، همچنین نفوذ اندیشه های تکثرگرای پست مدرن غربی وتولید پارادایم هایی متفاوت با فرهنگ سنتی جامعه، سبب ایجاد دگرگونی های بسیاری در حوزه معماری گردید. تغییراتی که منجر گردید معماری معاصر در میان مفاهیم جهان شمول و محلی در سردرگمی بسر برد. هویت یکی از مهم ترین مسائل و چالش های پیش روی جوامع در حال توسعه در طی فرآیند جهانی شدن است و از آنجا که حفظ فرهنگ و هویت ملی از اهداف آرمانیهر جامعه است و معماری یکی از ابعاد کالبدی هویت شهر بشمار می آید، لذا نیاز به بررسی وسیع در هریک از ابعاد جهانی شدن دارد. در این مقاله ابتدا تاریخ گرایی و معماری سنتی به طور کامل توضیح داده می شوند، سپس در ادامه به نحوه شکل گیری معماری معاصر در ایران پرداخته می شود. همچنین با بررسی نقش سنت در معماری معاصر، مفهوم هویت در معماری بیان می شود. و در انتها با تعریف جهانی شدن و سیر حرکت معماری به سوی فرآیند جهانی، تمایزات معماری سنتی با فرآیند جهانی به تصویر کشیده می شود و پیشنهاداتی در این زمینه ارائه می گردد .

کلیدواژه ها:

معماری سنتی ، معماری معاصر ، سنت گرایی ، تاریخ گرایی ، هویت ، جهانی شدن