تاثیر مالیات بر ارزش افزوده بر تراز تجاری در ایران و منتخبی از کشورهای در حال توسعه

مالیات بر ارزش افزوده به عنوان روش جدید اخذ مالیات با ایجاد یک پایه مالیاتی گسترده مورد توجه بسیاری از کشورها است. جایگزینی مالیات بر ارزش افزوده با نظام سنتی مالیات غیرمستقیم جهت تقویت توانایی جذب درآمدهای مالیاتی ضرورتی اجتناب ناپذیر به نظر میرسد. این نوع مالیات با انتقال مالیات از درآمد به مصرف و با ایجاد منابع لازم برای سرمایه گذاری و افزیش تولید، موجبات رشد اقتصادی را فراهم میآورد. در نظام مالیات بر ارزش افزوده از نوع مصرفی دو اصل مبدا و مقصد وجود دارد بطوریکه با بکارگیری اصل مقصد، صادرات مشمول نرخ صفر و واردات مشمول مالیات بر نرخ استاندارد میگردد و بدین ترتیب مالیات بر ارزش افزوده از نوع مصرفی مبتنی بر اصل مقصد در راستای تشویق صادرات و رشد تولید صادرات محور خواهد بود. اما تیوری اقتصادی بر این دلالت می کند که افزایش نرخ ارز مانع از این تاثیر می شود. لذا در این تحقیق تاثیر مالیات بر ارزش افزوده بر تراز تجاری در ایران و منتخبی از کشورهای در حال توسعه در بازه زمانی 2015-2008 و با استفاده از روش دادههای تابلویی مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد که تاثیر مالیات بر ارزش افزوده بر خالص صادرات منفی و معنادار می باشد، به عبارتی با افزایش مالیات بر ارزش افزوده از خالص صادرات کاسته میشود. همچنین تاثیر تولید ناخالص داخلی بر خالص صادرات مثبت و معنادار است و افزایش درآمدهای مالیاتی دریافتی دولت منجر به کاهش خالص صادرات می گردد

کلیدواژه ها:

خالص صادرات ، مالیات بر ارزش افزوده ، روش پانل دیتا ، ساختار مالیاتی