مطالعه میزان شیوع لیستریا مونوسیتوژن در شیرهای خام و پاستوریزه تولید شده در کارخانجات و مراکز جمع آوری شیر در اطراف شهر تبریز

هدف: لیستریا میکروبی است که در همه جای طبیعت یافت می شود و توسط انسان و حیوان حمل می گردد. میکروب قادر است به مدت طولانی در وسایل کارخانه جات مواد غذایی ، دستگاه و جایگاهای شیردوشی زنده بماند و هنگام فرآوری محصول و یا شیر دوشی وارد شیر گردد و با توجه به نظریه خاصیت انگلی داخل سلولی باکتری و ارتباط آن با افزایش مقاومت باکتری به حرارت بالا و بقای آن در شرایط پاستوریزاسیون ایجاب می کند که تحقیقات فراوانی در رابطه با این باکتری در شیر برای جلوگیری از شیوع بیماری هایی نظیر سقط جنین و... به عمل آید مواد و روش کار: این مطالعه به صورت فیلدی آزمایشگاهی انجام شد. برای انجام این تحقیق ابتدا لیستی از مراکز جمع آوری شیر و کارخانجات تولید شیر پاستوریزه تهیه شد. سپس پنج مرکز جمع آوری شیر و پنج کارخانه تولید شیر پاستوریزه انتخاب کرده و در طی یک ماه هر روز از محصولات آن ها نمونه برداری کرده و نمونه ها را بلافاصله به آزمایشگاه منتقل کرده و بر اساس روش مطالعه lovett که مخصوص جداسازی لیستریا از شیر و گوشت است برای جداسازی باکتری مورد نظر اقدام گردید. نتایج و بحث : در مدت یک ماه از 5 مرکز جمع آوری شیر 1250نمونه شیر خام جمع آوری گردید که از این تعداد نمونه 430 عدد از آن ها (34/4) درصد آلوده به لیستریا مونوسیتوژن بودند همچنین از 5 کارخانه تولید شیر پاستوریزه 1250 نمونه شیر جمع آوری گردید که از این تعداد 160 مورد یعنی 12/8 درصد آلوده به لیستریا مونوسیتوژن بودند. لیستریا در انسان و حیوان باعث ایجاد بیماری های مختلفی مانند مننژیت ، آنسفالیت ، آبسه های مغزی و سقط جنین می گردد. مهمترین راه های انتقال این بیماری در نوزادان جفت و شیر آلوده و در بالغان از طریق مصرف مواد غذایی آلوده مانند شیر و گوشت می باشد. با توجه به زئونوز بودن این باکتری و نتایج به دست آمده ایجاب می نماید که در دامداری ها دستگاه ها و مخازن شیر دوشی با مواد ضد عفونی کننده استریل گردند. همچنین در مراکز جمع آوری شیر مخازن باید استریل شده و ماشین های حمل شیر نیز باید ضد عفونی شوند در کارخانجات تولید شیر نیز تنظیم دما و زمان پاستوریزاسیون باید با دقت زیادی انجام شود.

کلیدواژه ها:

شیر خام ، شیر پاستوریزه ، لیستریا