وضعیت اپیدمیولوژیک تیلریوز در استان کردستان در سال های 88-86

بیماری های منتقله از طریق کنه در دام های اهلی مجموعه ای از چندین بیماری است که هر یک عامل اتیولوژیک جداگانه ای از قبیل تک یاخته ها، ریکتزیاها و ...دارند. در این میان تک یاخته های خونی تیلریا و بابزیا با میزان ابتلا بالا، سالانه خسارات اقتصادی زیادی بر دامپروری کشور و به خصوص جوامع روستائی وارد می کند. لذا هدف از این مطالعه بررسی وضعیت کنونی بیماری ناشی از این تک یاخته ها در گاوهای استان کردستان و توجه دادن مسوولان و سازمان دامپزشکی به حاد بودن مساله و در نهایت ارائه راهکار مناسب جهت تشخیص دقیق و مدیریت صحیح بیماری در منطقه می باشد. مواد و روش کار: در طی سال های 1388-1386 تعداد 6469 راس گاو وگوساله ارجاعی به آزمایشگاه های شهرستان های بانه ، سقز، کامیاران و مریوان، تفکیک ودسته بندی گردید. تمامی موارد مراجعه نموده گاوها وگوساله ها جهت بررسی های متنوع آزمایشگاهی خون گیری و پس از تهیه اسمیر از خون محیطی و فیکس کردن و رنگ آمیزی گیمسا در زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار گرفت و همچنین در موارد مشکوک به تیلریوز از پونکسیون غده لنفاوی نیز اسمیر تهیه گردید. نتایج و بحث : از 6469 راس گاو وگوساله مورد بررسی ،3034 راس (46/9%) از نظر وجود آلودگی به انگل مثبت گزارش شدند. از نظر فراوانی پارازیتمی 503 راس (16/5%) دارای پارازیتمی شدید،1073راس (35/3)پارازیتمی متوسط و1300راس (42/8%)پارازیتمی خفیف بودند. همچنین در 158راس (5/2%) از گاوهای انگل در خون محیطی و غده لنفاوی مشاهده نشد و با رد نمودن سایر بیماری های شایع ایجاد کننده کم خونی در آن ها، از نظر بالینی تشخیص تیلریوز داده شده و این موارد نیز به درمان تیلریوز پاسخ مناسب دادند. از مجموع 3034 مورد مثبت تعداد 22 مورد(0/7%) آلودگی مخلوط بابزیا وتیلریا مشاهده گردید. از نظر پاسخ به درمان نیز 16 مورد به درمان های موجود پاسخ ندادند. به دلیل شیوع بالای تیلریوز(46/9%) در گاوها، بیماری در کردستان به صورت هایپراندمیک است . همچنین مقادیر مختلف میزان پارازیتمی حاکی از مقاومت های دارویی ، نژاد دام،گونه انگل ، ایمنی متقاطع گونه های مختلف و پائین بودن حساسیت روش مستقیم می باشد؛ لذا در تحقیقات آتی با بررسی مولکولی بر روی اسلایدهای رنگ آمیزی شده،گونه های ایجاد کننده بیماری،شناسایی و مورد باز بینی قرار خواهد گرفت . در پایان، حذف کنه ها و واکسیناسیون به موقع ، آموزش دامداران و سوق دامداری ها از سنتی به صنعتی پیشنهاد می گردد.

کلیدواژه ها:

اپیدمیولوژی ، تیلریوز ، پیروپلاسموز ، گاو