مطالعه اقتصادی روی هزینه‌های اجرای سدهای لاستیکی و بررسی مشکلات و مزایای بکارگیری آن در مناطق شمالی ایران

سد لاستیکی پدیده جدیدی است که به جمع سدهای قبلی پیوسته است. سادگی ساختمان و نگهداری این سد آن را به گزینه‌ای مناسب برای مکانهایی که ساخت سدها به تعداد زیادی لازم است، تبدیل نموده است. سد لاستیکی باد شونده بعنوان یک جایگزین منحصر بفرد برای تنظیم سرآب مطرح شده است. در حالت برخاسته این سازه‌ها امکان افزایش سطح آب پشت مخزن را فراهم آورده و بدین ترتیب ارتفاع ناخالص آب پشت سد و تولید انرژی به ازاء جریان موجود در رودخانه را افزایش می‌دهند و برعکس می‌توان با افزایش گنجایش سرریز که از طریق خوابانیدن سد که در حین جریان آب بالا صورت می‌گیرد، انرژی سیلابی را کاهش داد. در تصمیم‌گیری برای استقرار سدهای لاستیکی عوامل بسیاری باید در نظر گرفته شود، که بسیاری از آنها خاص یک مکان هستند. تشخیص هزینه تقریبی سود نیروی تلف شده و هزینه نصب یک سیستم باید برای نهاد اجرایی یا مهندسین مشاور در پروژه صرفه اقتصادی و افزایش راندمان را مشخص کند. نزدیک به یک دهه از استقرار سدهای لاستیکی در شمال کشورمان می‌گذرد. از دیدگاه راندمان کارآیی و بحث‌های انحراف جریان و رسوب‌گیری نسبت به سایر سازه‌های هم ردیف خود راجح‌تر بوده است. در مجموع استفاده از سدهای لاستیکی خصوصا در شمال کشورمان بعنوان سازه‌های تنظیم و انحراف جریان نسبت به سازه‌های صلب مستقر از اهمیت بیشتری در زمینه‌های اقتصادی، فیزیکی، هیدرولیکی و زیست محیطی می‌باشد. البته این کارآیی به دلیل موقعیت خاص مکانی و شرایط جوی شمال ایران بوده و بکارگیری این سازه، با توجه به قابلیت‌های فراوانی که داشته در دیگر مناطق کشور با مطالعه محدودیت‌های مناطق خاص توصیه شده است.

کلیدواژه ها:

سد لاستیکی ، هزینه کاری ، رودخانه‌های شمالی ، انحراف جریان ، رسوب ، راندمان اجرایی.