مقایسه بازده اقتصادی و اجتماعی عملیات آبخیزداری سنتی و نوین در استان ایلام

از دیرباز ساکنین حوزه های آبخیز در مناطق مختلف کشور جهت حفاظت از منابع آب و خاک روشهای سنتی کارآمدی ابداع و اجرا کرده اند که نقش این روشها در حفاظت از منابع آب و خاک غیرقابل انکار می باشد . امروزه علاوه بر فعالیتهای سنتی آبخیزداری، فعالیتهای نوین آبخیزداری شامل عملیات مکانیکی و بیولوژیکی توسط سازمانهای ذیربط در مناطق مختلف کشور اجرا شده اند . مقایسه بازده اقتصادی و اجتماعی فعالیتهای آبخیزداری سنتی و نوین می تواند معیاری مناسب برای ارزشگذاری این فعالیتها محسوب شود . از اینرو در تحقیق حاضر، بازده اقتصادی و اجتماعی فعالیتهای آبخیزداری سنتی و نوین از دیدگاه ساکنین حوزه های آبخیز مورد بررسی قرار گرفته است . به همین منظور ابتدا حوزه های آبخیزی که فعالیتهای آبخیزداری سنتی و نوین در آنها اجرا شده بود در سطح استان شناسایی و تعیین شدند . سپس با انجام عملیات میدانی و با استفاده از روش تصادفی، برای حداقل سه نفر از ساکنین هر حوزه پرسشنامه های مربوطه تکمیل گردید . نتایج بررسی نشان می دهد که اجرای فعالیتهای آبخیزداری سنتی و نوین از دیدگاه بهره برداران ضروری می باشد . همچنین اکثر بهره بردارن معتقدند که فایده مالی حاصل از فعالیتهای سنتی بیشتر از فعالیتهای نوین می باشد . ارزیابی اقتصادی فعالیتها نشان می دهد که فعالیتهای آبخیزداری سنتی نسبت فایده به هزینه بیشتری نسبت به فعالیتهای نوین دارند . همچنین بررسیها نشان داد که ساکنین حوزه های آبخیز رضایتمندی بیشتری از عملکرد فعالیتهای سنتی در مقایسه با فعالیتهای نوین دارند و تمایل به مشارکت بیشتری در اجرای فعالیتهای سنتی دارند . لذا در نتیجه گیری کلی می توان گفت که فعالیتهای آبخیزداری سنتی در مقایسه با فعالیتهای نوین از دیدگاه بهره برداران از بازده اقتصادی و اجتماعی بهتری برخوردار بوده اند

کلیدواژه ها:

بازده اقتصادی و اجتماعی ، عملیات آبخیزداری سنتی و نوین ، استان ایلام