نقش مدییرت آبخیزها در کاهش سیل

وقوع سیلاب در رودخانه ها و خسارات ناشی از آنها همواره از جمله دغدغه های ساکنین مناطق سیل خیز کشور بوده است . میزان خسارات سیل، بخش قابل توجهی از کل خسارات ناشی از بلایای طبیعی را در ایران شامل می گردد که عمدتا متمرکز در مناطق گسترده در حاشیه رودخانه ها می باشد . در این مناطق و نیز محل احداث سازه های هیدرولیکی و اجرای عملیات آبخیزداری جهت امور پیشگیری، بیمه و مکان یابی و طراحی ابنیه در آینده، برآورد تغییرات مکانی دبی سیلاب با دوره بازگشت های مختلف در طول آبراهه های اصلی را ه گشاست هزاران سال است که انسان با حوادث بزرگی چون سیل، زلزله و طوفان در مبارزه سختی می باشد و هر روز که می گذرد، گامی دیگر برای شناخت و مبارزه با این بلاها و حوادث تلخ بر می دارد اما هنوز دانش بشری امکان مهار و کنترل کامل این پدیده ها را بدست نیاورده است . وقوع سیلابهای طغیانی نه تنها فرسایش شدید سطح حوزه آبخیز و مسیر رودخانه را سبب می شود، بلکه خسارات هنگفتی به جاده ها، تاسیسات، پلها، کانالهای انتقال آب، اراضی کشاورزی، مناطق مسکونی و ... وارد می سازد . از طرف دیگر افزایش جمعیت و دخالت بیش از حد بشر در طبیعت همراه با مدیریت ضعیف منابع طبیعی، باعث تعدد وقوع این گونه حوادث شده است . به گونه ای که دخل و تصرف بی رویه در حریم رودخانه ها و توسعه بی برنامه شهرها نیز خسارات این پدیده را افزایش داده است . کشور ما ایران نیز همواره بااین خطرات روبه روبوده است . سوابق تاریخی وقوع 97 سیل مهم را درطول هزارساله منتهی به سال 1330 هجری شمسی نشان می دهد . بررسی های بعدی حاکی ازوقوع 2786 مورد سیل در فاصله سالهای 1331 لغایت 1375 می باشد . رشد شتابدهنده تعداد حودث سیل به صورت نه برابر شدن آن درطول چهل وپنج سال مذکور ، تردید بزرگی برطبیعی بودن این حجم از حوادث وخسارات ایجاد می کند . بروز علل غیر طبیعی وتشدید کننده سیل درکشور، این شک را به یقین نزدیکتر می کند زیرا همانطور که تخریب جنگلها ومراتع وفرسایش خاک، جزء مهمترین دلایل بروز سیلابهای غیرطبیعی شناخته شده اند