بررسی روند تغییرات شرایط هیدرواقلیمی حوزه ابخیز مهارلو با استفاده از آزمون های من کندال و شیب سن

توجه به روند تغییرات پارامترهای هیدرواقلیمی و ایجاد مکانیسم های سازگاری با آن سبب حفظ منابع آب موجود بواسطه همسو کردن فعالیت های کشاورزی و اقتصادی ساکنین حوزه های آبخیز با تغییرات خواهد شد. از این رو در تحقیق حاضر به بررسی روند تغییرات شرایط هیدرواقلیمی حوزه آبخیز مهارلو با استفاده از آزمون های من کندال و شیب سن پرداخته شده است. برای این منظور از داده های بارش، دما، تبخیر و دبی به ترتیب مربوط به ایستگاه های شیراز، قلات، چنارسوخته و پل فسا در مقیاس های مختلف زمانی استفاده گردید. در نهایت با بکارگیری آزمون غیرپارامتری من کندال، وجود روند معنی دار برای سری های زمانی ماهانه، فصلی و سالانه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که پارامتر دما در اغلب ماه ها و فصول مختلف و همچنین در مقیاس سالانه با اطمینان 95 درصد دارای روند افزایش می باشد. بیشترین میزان تغییرات در مقادیر دبی با مقیاس های مختلف زمانی اعم از ماهانه، فصلی و سالانه در ایستگاه پل فسا نسبت به ایستگاه چنارسوخته، مربوط به ماه اسفند و فصل زمستان می باشد. پارامتر تبخیر در مقیاس ماهانه، برای ماه های خرداد، تیر، مرداد و شهریور با اطمینان 99 درصد دارای روند کاهش می باشد. بر اساس روش تخمین گر شیب سن، بیشترین شیب منفی پارامتر تبخیر، در مقیاس ماهانه مربوط به مرداد با مقدار 3/70- می باشد و در مقیاس فصلی بیشترین شیب منفی مربوط به تابستان با مقدار 11/01- می باشد. پارامتر بارش نیز در مقیاس ماهانه برای اردیبهشت با اطمینان 95 درصد دارای روند کاهش می باشد. در نهایت نتایج حاکی از اینواقعیت بود که نوع تغییرات و سطوح معنی داری برای متغیرهای هیدرواقلیمی متفاوت می باشد.

کلیدواژه ها:

شرایط هیدرواقلیمی ، حوزه آبخیز مهارلو ، آزمون من کندال و شیب سن