بررسی تغییرات زمانی جریان حداقل در سرشاخه و پایاب حوضه کرخه

در مدیریت یکپارچه منابع آب نیاز به برآورد جریان کم در هر نقطه از رودخانه می تواند حایز اهمیت باشد. معمولا جریان های حداقل در رودخانه ها در فصول خشک و دوره رویش گیاه رخ می دهد. از آنجاییکه زمان رخداد حداقل جریان با پایه زمانی مورد نظر (3، 5، 7، ...) از سرشاخه ها تا پایین دست متفاوت است همچنین شدت کاهش دبی در طول جریان تغییر می نماید. بنابراین شناخت نحوه تغییرات جریان کم در طول مسیر اطلاعات ارزشمندی را در مدیریت منابع آب، حق آبه ها اصلاح الگوی کشت و تعیین مناطق مناسب کنترل آب می دهد. در این تحقیق از بین ایستگاه های هیدرومتری حوضه کرخه دو ایستگاه سنگ سوراخ و جلوگیر از زیر حوضه های حوضه کرخه که به ترتیب در سرشاخه و پایاب آن قرار دارند، انتخاب شدند. سپس مقادیر جریان کم با تداوم های 3، 5، 7، 11، 15، 30 و 60 روزه برای هر یک از آن ها محاسبه شد. در ادامه نسبت دبی حداقل به دبی متوسط سالانه به عنوان شاخص تعیین و برای هر سال با پایه زمانیهای مختلف تعیین و روند پایه های زمانی شاخص یاد شده محاسبه شد. نتایج نشان داد که شاخص در ایستگاه سنگ سوراخ دارای روند کاهشی و معنی دار بوده ولی در ایستگاه جلوگیر روند منفی ولی معنی دار نمی باشد. با افزایش پایه زمانی از 3 به 60 روز روند کاهش به مقدار جزیی کمتر شده است. این موضوع بیانگر آنست که در سر شاخه ها جریان پایه به شدت در حال کاهش می باشد و جز مناطق آسیب پذیر محسوب می شود.

کلیدواژه ها:

جریان حداقل ، روند ، شاخص جریان حداقل ، حوضه کرخه