بررسی الهه ی آب در ایران باستان از منظر آیکونولوژی (نمونه موردی: طاق بستان)

حیات بر روی این کرهی خاکی مدیون آب است که گوهر پاک خداوندیست و نماد برکت. از آغاز آفرینش، آب نقشاساسی در ساختار خلقت داشته و در اندیشه ی انسانها، از جنبه های مادی و معنوی برخوردار بوده است. از اینرو انسان هااغلب آیین های مذهبی را پیرامون چشمه ها و رودخانه ها برپا می کنند و معابد و زیارتگاه ها برای خود آب یا چشمه ایدارند. این مهم می تواند یادآور مفاهیم رایج اساطیری در این زمینه باشد. هدف از تدوین این مقاله، رمزگشایینمادپردازی صورت گرفته در ارتباط با عنصر مقدس آب و مکان باستانی طاق بستان با استفاده از روش آیکونولوژی است،که در مطالعات هنر، به شناسایی تصاویر مکرر در فرهنگ جوامع و پیگیری استمرار آن در تصویر و نوشتار و فرهنگمی پردازد. مطالعات نشان میدهد بر اساس عقیده ایرانیان باستان، نگهبانی آب به اردویسورآناهیتا اختصاص داشته که درنزد آنها از تقدس خاصی برخوردار بوده است. وی ایزدبانوی آبهای روی زمین و نگاهبان پاکی و بی آلایشی در جهانهستی است. به نظر میرسد در محل طاق بستان، بوستان ها و باغستان های فراوانی بوده و گلها و گیاهان متنوعی یافتمیشده و ایرانیان در این محل تندیس آناهیتا را برافراشته و به عبادت می پرداخته اند.

کلیدواژه ها:

آب ، آناهیتا ، اسطوره ، طاق بستان ، آیکونولوژی