جهان شمولی آموزه های قرآنی و روایی در حوزه اخلاق عملی

در آیاتی از قرآن کریم به این مطلب برمیخوریم که قرآن برای عصر خاصی نازل نشده است. آیاتی به صراحت بر این موضوع دلالت دارند که مردمان در هر عصر و دوره ای می توانند از قرآن دستورالعمل زندگی بگیرند. شاخهای از این دستورالعملها به آداب اخلاقی در زمینه رفتارهای فردی و اجتماعی میپردازد که میتواند مورد الگو گیری برای تمام اعصار تا آخر الزمان باشد. اما چگونه است که علیرغم وضوح حسن این دستورات، تمام افراد جامعه بشری متخلق به آنها نمیشوند. حتی عدهای در خلاف جهت این روشها اقدام میکنند.در مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی -تحلیلی در ابتدا به خلق عظیم پیامبر اکرم (صلوات االله علیه و آله) و اسوه بودن ایشان پرداخته شده و سپس به فطرت و سرشت انسان و تاثیرپذیری او توجه شده است. در پی آن نیز آیات و روایات اخلاقی آورده شده است. درادامه تغییرات اخلاقی به جهت صعود و نزول با ذکر براهینی آمده، سپس اخلاق در میان ادیان الهی مورد تطبیق و مقایسه قرار گرفته است. در انتها جهان شمولی اخلاق اسلامی بادیدگاه پژوهشی مورد بررسی قرار گرفته است که در این میان بعد اخلاق عملی در این نوشتار مورد توجه قرار گرفته است. در نتیجه روشن گردیده که اخلاق عملی هر فرد با پیشینه فطری و وراثتی که دارد با آموزه های قرآنی و روایی، موجب تلطیف وتعمیق در رفتارو کردار وی با نیات خداجویانه میگردد. انتظار میرود اخلاق عملی چنان در جوامع نهادینه گردد که تفاوتی با اخلاق نظری که همانا بایدها و نبایدهای شریعت است به دست آمده و با خضوع و خشوع اخلاقی قرین و درهم تنیده گردند

کلیدواژه ها:

اخلاق عملی ، جهان شمولی ، قرآن ، روایت